شاهکار آجرکاری جهان محل تجمع معتادان
گنبد سرخ مراغه به عنوان نخستین بنای سبک آذری در ایران و شاهکارآجرکاری جهان در بدترین وضعیت نگهداری قرار گرفته است.
گنبد سرخ از بناهای دوره سلجوقی حدود ۹۵۰ سال پیش و با آجر و تزئینات کاشی در مراغه بنا شده است.
این بنای تاریخی، آغاز معماری سبک آذری و پایان سبک رازی در ایران است که سال ۵۴۶ هجری قمری در دوره حکومت طایفه احمد علیان ساخته شده است.
بنایی که تزئینات سر در آن تزئین‌کننده اسکناس‌های ۱۰ هزار تومانی است و آرم شرکت سایپا از تزئینات کاشی آن برداشته شده، به لحاظ نگهداری این روزها وضع مناسبی ندارد.
بخشی از قسمت‌های داخلی بنا توسط افراد سودجو تخریب شده، درب آن شکسته، از نظر محوطه وضع خوبی ندارد و به محل تجمع معتادان تبدیل شده است.
به خاطر نبود پوشش مناسب سقف و نفوذ رطوبت، زیبایی و استحکام بنا را تهدید می‌کند.
به خاطر نبود نگهبان برای نگهداری حفاظت از این اثر تاریخی بخش‌هایی از بنا توسط افراد سودجو و ناآگاه تخریب شده و است.
ادامه روند نگهداری این اثر تاریخی در آینده‌ای نه چندان دور صدمات جبران‌ناپذیری به این اثر تاریخی وارد خواهد کرد.
گنبد سرخ به صورت مربع در دو طبقه ساخته شده و متشکل از سردابه و اتاق اصلی که بر روی سکوی سنگی قرار دارد.
کتیبه ضلع شمالی این گنبد چهار ضلعی، نشانگر اسم و القاب بانی گنبد و تاریخ احداث بناست و در کتیبه ضلع شرقی و جنوبی آن هم آیات قرآنی و ضلع غربی آن حاکی از نام سازنده بناست.
بنا به گفته اریک شوردر شرق شناس آلمانی، گنبد سرخ شاهکار معماری جهان از نظر آجرکاری است.
این اثر تاریخی ۱۵ دی‌ماه ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۳۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
شهر مراغه با داشتن چهار برج و گنبد تاریخی مربوط به دوره‌های سلجوقی و ایلخانان به شهر گنبدها معروف است.
