امکان تحقق بانکداری اسلامی در خاورمیانه وجود دارد
خبرگزاری ارک-عضو هیئت علمی و استاد گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: بانکداری اسلامی در خاورمیانه سرمایه انبوهی را به کار برده و موفقیت زیادی هم کسب کرده است، بنابراین امکان تحقق وجود دارد منتها باید به رفع چالشها و معضلات در این راستا بپردازیم.
حجتالاسلام حسن آقانظری عضو هیئت علمی و استاد گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفتوگو با خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس درباره امکان تحقق بانکداری اسلامی در جوامع اظهار داشت: امکان تحقق این نوع بانکداری وجود دارد همانگونه که در برخی کشورهای خاورمیانه محقق شده است منتها باید تلاش کرد تا معیارها نزدیک به معیارهای اسلامی شود.
وی یکی از مشکلات کنونی بانکداری در ایران را واقعی نبودن قراردادها به شمار آورد و گفت: در حال حاضر ما ساختاری را وارد سیستم بانکی کردیم که در آن قراردادها با این ساختار جفت و جور نمیشود. ساختار بانک باید اطلاعاتش واقعی باشد ولی به دلیل غیر واقعی بودن این اطلاعات مشکل زیادی در سیستم بانکی ایجاد میشود.
حجتالاسلام آقانظری در ادامه توضیح داد: امروزه بیشتر بخشنامههایی که بانکهای ما برای اجرای عقود دارند بیشتر جنبه شکلی پیدا کرده است، چرا که ساختار بانک به گونهای است که نمیتواند اطلاعات صحیحی از وضعیت متقاضی تسهیلات پیدا کند و علتش هم همین صورت شکلی قراردادها و عقود معاملاتی است.
وی با ارائه مثالی توضیح داد: فرض کنید بانک به شما تسهیلات میدهد و شما را وکیل میکند که کالایی به صورت نقد خریداری میکنید و سپس شما همین کالا را به صورت اقساط میفروشید، این امر به صورت شرعی ایرادی ندارد ولی در اجرا سیستم را دچار مشکل میکند و اطلاعات دقیقی در این حوزه رد و بدل نمیشود چرا که اطلاعات ساختار بانکداری نامتقارن میشود.
آقانظری یکی از دلائل این مشکلات را تخصصی عمل نکردن بانک ها به شمار آورد و گفت:تنها بانکی که در این حوزه کمتر دچار عدم تقارن است، بانک مسکن است که تخصصیتر کار میکند و انتهای هر سال هم اعتبارات سودی را دقیق در نظر میگیرد و آمار مشخص ارائه میدهد. بنابراین اگر بانکهای دیگر ما هم بخواهند در قراردادهای انعقادی با متقاضیان تسهیلات مطابق با واقعیت خارجی عمل کنند و اطلاعاتشان متقارن شود، میبایست تخصصیتر عمل کنند.
وی علاوه بر این نکات بر حذف بهره در نظام بانکی تأکید کرد و افزود: دستیابی به بانکداری اسلامی نیازمند حذف بهره هم هست که چنین نکاتی را باید به لحاظ شرعی و از طریق فقها و علمای دین در جامعه بسط داد.
در نهایت با حذف بهره شرکتهای تأمین سرمایه هم کنار بانکها فعال شده و پویایی بیشتری را در نظام بانکی مشاهده میکنیم.
آقانظری در پایان گفت: اگر سود سرمایه جایگزین نرخ بهره شود بحرانهای مالی رفع میشود. نباید دیدگاهمان درباره سود نظیر بهره باشد که اینکه پولی در بانک بگذاریم و سودی بکنیم بدون اینکه بدانیم این پول صرف چه مصارف و کارهایی میشود.
منبع:خبرگزاری فارس