اقتصاد مناسب ایران * نوشته محمد اشراقی
بحث انتخاب اقتصاد مناسب برای ایران سابقه طولانی دارد. اقتصاد سنتی ایران از سال های دور کم و بیش کشاورزی بوده است. ظاهرا برای ایران، با آب و هوای به طور متوسط نیمه خشک ، اقتصاد عمده جز کشاورزی نمی توانست باشد.
بنابراین تا صدسال پیش درکنار سایر فعالیت های فرعی اقتصادی عمده مردم ایران روستائی بوده و به کشاورزی اشتغال داشته اند.
با رشد انواع صنایع ، علوم و فنون در دنیا و بکارگیری تدریجی آنها در ایران، گرایش به سایر رشته های اقتصادی و صنعتی درکنارکشاورزی و دیگر رشته های سنتی اقتصادی مطرح گردید .
بتبع این تغییرات از شش دهه پیش ، نوعی تمایل به گزینش انواع رشته های اصلی و فرعی اقتصاد ، صنعت و تجارت نیز مطرح گردید.
گزینه های عمده مطرح دراین مورد، کشاورزی ، صنایع بسته بندی ، مونتاژ انواع محصولات ، تولید مواد و تجهیزات، صنایع فلزی، صنایع لوازم خانکی ، گردشکری ، صنایع دستی بوده و هست.
برای هرکدام از رشته های یاد شده محاسن ومعایبی مطرح می باشد.
نیمه خشک بودن آب و هوای ایران، در گذشته ، سرمایه گذاری در کشاورزی را با تردید روبرو و رویکرد به صنایع سنگین و سبک را مطلوب می نمود، و حرکت به سوی گردشگری را با توجه به اشتغالزایی زیاد و نیاز کمتر به عوامل دیگر سرمایه گذاری و وجود جاذبه های توریستی ، رویکردی مؤفق ترسیم می نمود.
حالت تئوریک فوق، تقریبا امروز هم مطرح است. با اینکه روند تحولات اقتصادی و سرمایه گذاری بخش های دولتی و خصوصی درایران از تمایلات و الگوهای خاصی تبعیت کرده است.
اقتصاد ایران در وضعیت عادی سیاسی و اقتصادی کنون تا حدوی مناسب است. ولی با تغییرات اوضاع سیاسی ، اقتصادی و صنعتی دنیا ، لزوم انجام تغییر در وضعیت صنایع کشور نیز احساس می شود و لزوما مورد توجه سرمایه گذاران دولتی و خصوصی قرارمی گیرد.
باور این است که دراین مقطع توجه به رشد صنایع الکترونیک باید بیش از پیش مورد عنایت مدیریت کلان کشور و اهالی سرمایه ، علم ، فناوری و انواع حِرف و فعالین صنایع قرارگیرد. علاوه بر موارد فوق، پیش ارزیابی بازار داخلی و شناسائی و اهتمام جدی برای گسترش بازارهای جدید خارجی در جهت توسعه صنایع و توفیق واقعی آنها نقش تعیین کننده دارد.