“بومگردی” ابتکاری برای رونق گردشگری
توسعه و گسترش بومگردی به عنوان گردشگری روستامحور یکی از راهبردهای بسیار مناسب برای رونق صنعت گردشگری هویت زا در کشور است که می تواند فرهنگ بومی مناطق مختلف را معرفی و بر رشد اقتصادی آنها بیفزاید.
به گزارش ارک خبر،بوم گردی یا «گردشگری بر پایه زندگی سنتی مناطق کوچک روستایی» در حقیقت نوعی احترام به فرهنگ و تاریخ گذشته و حال حاضر مردمانی است که از سال ها قبل در یک زیست بوم خاص زندگی کرده اند و هنوز بر آداب و رسوم نیاکان خود پایبندند که هر میزان سرمایه گذاری در این خصوص به انجام برسد، به توسعه فرهنگ، هنر، آداب و رسوم اقوام و مناطق مختلف کشور کمک می کند.
اکوتوریسم (طبیعت گردی) به عنوان یکی از عناصر مهم جذب گردشگر داخلی و خارجی در کشورهای مختلف جهان از جمله ترکیه، مصر، روسیه و حتی تعدادی از کشورهای اروپایی و آمریکایی به شمار می رود که سرمایه گذاری بسیار کلان در این حوزه ها صورت گرفته است تا از منبع سرشار درآمدهای دلاری آن، نه تنها مناطق کوچک روستایی که کل اقتصاد کشورها منتفع شود.
آذربایجان شرقی با برخورداری از ظرفیت ها و امکانات گسترده در عرصه بومگردی و داشتن افزون بر ۲ هزار و ۷۰۰ روستای دارای سکنه، یکی از مناطق بسیار مهم و بکر بومگردی به شمار می رود که با توسعه این نوع گردشگری می تواند در کشور به قطب تبدیل شده و از این صنعت درآمدزا به نحو مطلوب بهره مند شود.
این استان با برخورداری از آب و هوای چهار فصل، گستردگی روستاهای گردشگرپذیر و پراکندگی بناهای تاریخی، تولیدات روستایی، صنایع دستی بی مانند، محصولات کشاورزی متنوع متعدد در سالهای اخیر گام هایی هرچند کوتاه و اما موثر در حوزه گردشگری بوم گردی برداشته است که در صورت تداوم برنامه های فرهنگی و سرمایه گذاری، آذربایجان شرقی ظرفیت تبدیل شدن به بهشت بومگردی ایران را دارد.
میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی به عنوان متولی اصلی توسه گردشگری بومگردی برنامه های گسترده و گوناگونی را در این حوزه آغاز کرده است و هر چند این صنعت در استان نوپا تلقی می شود اما به دلیل استقبال گردشگران داخلی و خارجی همواره رو به توسعه بوده و چشم اندازهای روشنی را در این بخش ترسیم میکند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی با بیان اینکه بومگردی یکی از رویکردهای اصلی و محوری برنامه های توسعه ای گردشگری استان است، گفت: با توجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی می توان با تمرکز بر سرمایه گذاری در مناطق روستایی این حوزه را به محرک اصلی صنعت گردشگری منطقه و حتی کشور تبدیل کرد.
علیرضا بایرام زاده افزود: آذربایجان شرقی با داشتن افزون بر ۲ هزار و ۷۰۰ روستای قابل سکونت در قالب ۲۱ شهرستان، با آب و هوای مساعد چهار فصل و برخورداری از آثار و بناهای تاریخی همراه با طبیعت زیبا و اماکن گردشگری فراوان از استان های مستعد برای توسعه بوم گردی در صنعت گردشگری است.
وی از تدوین برنامهای جدید برای ایجاد چهرهای نو در واحدهای بومگردی آذربایجان شرقی نسبت به سال های گذشته خبر داد و اظهار کرد: طبق این برنامه نگرش به واحدهای بومگردی استان باید پس از گذشت چند سال تغییر یافته و نسبت به استانداردسازی آنها با دقت و وسواس بیشتری وارد عمل شد.
بایرام زاده برنامهریزی برای استانداردسازی این واحدها از طریق برگزاری جلسات کاری و دورههای آموزشی در راستای تحقق هدف والای توسعه گردشگری آذربایجانشرقی را یکی از رئوس محوری تغییر چهره واحدهای بومگردی بیان کرد و ادامه داد: این اقدام می تواند نقش بسزایی در جذب گردشگران داخلی و خارجی ایفا کرده و تجربهای ماندگار و منحصر به فرد از فرهنگ و طبیعت محلی به گردشگران ارائه دهد.
به گفته وی استانداردسازی واحدهای بومگردی آذربایجان شرقی نه تنها به ارتقای کیفیت خدمات ارائه شده به گردشگران کمک میکند، بلکه باعث ایجاد چهرهای تازه و حرفهایتر از بومگردیها در استان همتراز با سایر کشورهای مطرح در این زمینه میشود.
بایرام زاده با بیان اینکه برنامه معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی برای استانداردسازی و ایجاد چهرهای جدید برای واحدهای بومگردی آغاز شده است، این برنامه ها را شامل برگزاری جلسات کاری در محل بومگردیها، بازدیدهای میدانی از واحدهای فعال و تلاش برای رفع کمبودها اعلام کرد که اولین جلسه این طرح در یکی از بومگردیهای شهرستان جلفا برگزار شد.
وی تبادل نظر، هم فکری و همافزایی با مدیران بومگردیها، بررسی و رصد چالشها و نیازهای آنان و شناسایی نقاط ضعف واحدهای بومگردی را از اهداف اصلی و مهم استانداردسازی این واحدها در آذربایجان شرقی برشمرد.
بایرام زاده اهمیت آموزش گردشگری در تحقق هدف استانداردسازی بومگردیها را مورد تاکید قرار داد و افزود: دورههای آموزشی با محوریت استانداردسازی خدمات و ارتقای کیفیت در واحدهای بومگردی برگزار می شود که این اقدام گامی موثر برای توسعه پایدار گردشگری استان است.
وی یادآور شد: باید توجه داشت که آموزش گردشگری با ارتقای مهارت و دانش مدیران و کارکنان بومگردیها، آنها را قادر میسازد تا خدماتی باکیفیتتر و مطابق با استانداردهای بینالمللی ارائه دهند.
“بومگردی” ابتکاری برای رونق گردشگری
یکی از فعالان گردشگری و مسئول انجمن بومگردی آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه این استان به دلیل برخورداری از روستاهای هدف گردشگری همراه با آثار و ابنیه های تاریخی خاص ترین استان در این حوزه است، گفت: توجه به این صنعت جدید باید جزو اولویت های حمایتی دستگاه های متولی قرار بگیرد، چون ذائقه جدید گردشگران به سمت بومگردی ها سوق داده شده است.
رحیم حسینی افزود: آذربایجان شرقی از پیشگامان صنعت بوم گردی کشور بوده و در سال های اخیر نیز این زیربخش گردشگری رونق چشمگیری داشته است، هرچند برخی موانع در این راه وجود دارد اما رفته رفته بومگردی به یکی از محورهای گردشگری استان تبدیل می شود.
وی جایگاه آذربایجان شرقی در حوزه بومگردی در بین استان های مختلف را به نسبت خوب توصیف و اضافه کرد: یکی از چالش های اصلی بومگردی این است که فعالان این حوزه انگیزه و اشتیاق زیادی برای ارتقای شاخص های آن با احیای سنت های بومی و محلی ندارند.
حسینی اضافه کرد: در شهرهایی مثل کرمان، شیراز، یزد و خیلی از استان های دیگر از فرهنگ و آداب و سنن محلی به عنوان بهترین ظرفیت و جاذبه در این حوزه استفاده شده است که امیدواریم این مهم در دستور کار و اولویت شغلی همکاران و البته اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان نیز قرار بگیرد.
وی حوزه بومگردی را یکی از شاخه های مهم صنعت گردشگری به عنوان پاک ترین صنعت دنیا یاد کرد که با توجه به وجود ناهماهنگی های بین بخشی در برخی ادارات و از طرفی نوپا بودن این صنعت، دارای مشکلاتی در پیمودن راه خود است که باید با همت و تلاش جمعی دستگاه های اجرایی و خدماتی حل و فصل شود.
حسینی بوم گردی را به معنی آشنایی با زیست و بوم سنتی و دست نخورده روستایی و عشایری تعریف کرد که به تبع آن اقامتگاه های بوم گردی نیز یعنی تجربه سکونت در یک محیطی متفاوت از سایر حوزه های گردشگری است که می تواند برای سال ها در ذهن افراد و گردشگران باقی بماند.
وی با اشاره به اینکه ۱۰ درصد اقامتگاه های بومگردی آذربایجان شرقی بنا به دلایلی غیرفعال هستند، گفت: حدود ۶۰ درصد این واحدها در شهرستان کلیبر و مابقی به ترتیب در اسکو، ورزقان، مراغه و خداآفرین و سایر شهرستان ها فعالیت دارند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی از وجود تعداد ۲۴۰ واحد بومگردی در این استان خبر داد و گفت: بومگردی در این استان به دلیل طبیعت و معماری ویژه این خطه و وجود روستاهای بسیار زیبا و دیدنی، روند رو به رشدی داشته، به گونه ای که تعداد اقامتگاه های بومگردی این خطه از سه چهار مورد در چهار سال پیش به ۲۴۰ واحد در زمان حاضر رسیده است.
احمد حمزه زاده یادآور شد: تامل در این آمار نشان می دهد که اقبال صنعت گردشگری به ظرفیت های بومگردی آذربایجان شرقی به دلیل ویژگی های اقلیمی، داشتن هر چهار فصل به طور همزمان و شاخص های خاص فرهنگی و اجتماعی روندی رو به رشد را طی می کند.
وی با تاکید بر مزیت بارز احیای فرهنگ و سنت های روستایی با رونق گردشگری بومگردی، “هویت زایی” را از آثار و برکات بسیار مهم، تاثیرگذار و با کارکردهای وسیع و گسترده اجتماعی، فرهنگی و تاریخی برای اقصی نقاط کشور و آذربایجان دانست.
حمزه زاده یادآور شد: آینده صنعت گردشگری ایران و آذربایجان شرقی را باید در بوم گردی روستایی جستجو کرد و بر همین اساس استفاده از ظرفیت های روستایی در توسعه اقامتگاه های طبیعت گردی و بوم گردی مورد توجه و تاکید جدی میراث فرهنگی با هدف توسعه گردشگری در شهرستان ها قرار دارد.
به گفته وی شهرستان های کلیبر، مراغه، ورزقان، اهر و اسکو دارای بیشترین تعداد واحدهای بوم گردی هستند که این امر منجر به توسعه صنعت گردشگری در تمام مناطق و شهرستان ها می شود.
حمزه زاده با تاکید بر اهمیت و ارزش گردشگری بومگردی در صنعت گردشگری جهان، گفت: امروز برای گردشگران خارجی آنچه که از اهمیت بالا و مهم برای انگیزه حضورشان در ایران برخوردار است، نه گردش و تفریح در بازارها و فروشگاه های مدرن، بلکه حضور در متن زندگی اصیل مردم ایران و آذربایجان و اقامت در مناطق روستایی با طبیعت بکر است که برای کسب رضایت گردشگران، دستگاه های اجرایی استان باید در ایجاد زیرساخت ها به خصوص در حوزه فناوری اطلاعات و راه و شهرسازی، روستاهای دارای اقامتگاه بوم گردی را در اولویت قرار دهند و از سوی دیگر به منظور حفظ طبیعت بکر مناطق و معماری بومی روستایی باید برنامه ای مدون وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: البته فعالان این حوزه به دلیل نوپایی آن با مشکلاتی از قبیل سودده نبودن واحدها یا سوددهی ناچیز آنها در مقطع فعلی، ناهمخوانی قوانین و مقررات مربوط به آنها با واقعیات بیرونی و کمبود نقدینگی و منابع مالی برای توسعه فعالیت ها نیز مواجه است که امید می رود با گذشت زمان این مسایل نیز برطرف شوند.
حمزه زاده اهتمام اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی برای گسترش گردشگری روستایی و بوم گردی را مورد تاکید قرار داد و با بیان اینکه تعداد اقامتگاه های بوم گردی در آینده نزدیک به چند برابر افزایش می یابد، افزود: باید توجه داشت که این نوع گردشگری برای آژانس های مسافرتی نیز به دلیل هزینه های پایین اقامتی مقرون به صرفه است.