سرطان دیگر پایان راه نیست

پایگه خبری ارک – سرطان از مهمترین عوامل مرگ و میر در جهان است و با این حال پایان راه نیست، به واقع، پیشرفت فناوری و علم پزشکی و نیز تدابیر خودمراقبتی تا حد زیادی امکان پیشگیری از این بیماری و یا غلبه بر آن را فراهم کرده است.

سرطان که در ایران سومین عامل مرگ و میر پس از تصادفات و بیماری های قلبی و عروقی محسوب می شود، زمانی یک بیماری لاعلاج بود.
امروزه به لطف دستاوردهای علمی و فناورانه، شیوه های جدیدی برای تشخیص زودهنگام سرطان کشف شده است که شانس بهبودی کامل را افزایش می دهد. به واسطه انجام معاینات منظم توسط خود فرد، معاینات منظم توسط پزشک و همچنین آزمون های غربالگری می توان برخی از سرطان ها را پیش از آنکه در بدن علائمی ایجاد کنند، تشخیص داد.
عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران به مناسبت هفته ملی مبارزه با سرطان در روزهای هشتم تا 15بهمن ماه، به خبرنگار علمی ایرنا گفت: حوادث جاده ای، بیماری های قلبی و سرطان ها به ترتیب سه عامل مرگ و میر در کشور محسوب می شوند و از میان انواع بیماری های انسان، سرطان یکی از دشوارترین و پرهزینه ترین بیماری ها است.

**7 سال زمان برای سرطانی شدن سلول
دکتر ناصر پارسا درباره بیماری سرطان توضیح داد: تولید سلول سرطانی نتیجه نبود ارتباطات بیولوژیکی و بیوشیمیایی صحیح در سطح مولکولی است و از زمانی که اولین موتاسیون ژنتیکی در سلول نورمال اتفاق می افتد تا زمانی که این سلول سرطانی شود 5 تا 7 سال طول می کشد.
پارسا یادآور شد: اساس تولید همه سرطان ها از تغییرات ژنتیکی در سلول آغاز می شود، اما تنها 8 درصد سرطان ها وراثتی است و حدود 92 درصد از عوامل سرطان منشا محیطی دارد.
پژوهشگر ارشد و سرطان شناس در موسسه ملی بهداشت – وزارت بهداشت واشنگتن اظهار کرد: سرطان یک نوع بیماری نیست در واقع بیش از 200 نوع بیماری است، قدمت سرطان روی کره زمین پنج هزار سال است و هرچه جمعیت افزایش می یابد و محیط آلوده تر می شود ابتلا به این بیماری افزایش پیدا می کند.

**حدود 90 هزار مورد جدید ابتلا به سرطان در ایران
پارسا با بیان این که بیماری سرطان در تمام جهان و ایران در حال رشد و گسترش است، افزود : دو سوم مرگ و میرها در جهان به علت بیماری های غیرواگیر مثل سرطان، دیابت و قلب و عروق اتفاق می افتد و بر اساس آخرین آمار اعلام شده، سالانه در ایران بیش از 90 هزار مبتلا به بیماری سرطان می شوند.

**سرطان عامل 14 درصد مرگ و میرها در ایران
عضو هیات علمی مرکز جامع سرطان با بیان اینکه 14 درصد مجموع مرگ و میرهای کشور به سرطان مربوط می شود، گفت: بار مالی سنگین ناشی از بیماری سرطان بر دوش سیستم اقتصادی کشور است. وقتی شخصی بیمار می شود، مقداری از سال های مفید عمرش را از دست می دهد و حتی اگر به زندگی هم بازگردد، دیگر توان اولیه را نخواهد داشت.

** 475 هزار سال عمر از دست رفته در ایران در سال
عضو هیات علمی مرکز جامع سرطان اضافه کرد: سالانه در ایران 475 هزار سال عمر از دست رفته داریم که در حدود 8500 میلیارد تومان خسارت نیروی انسانی از دست رفته به اقتصاد کشور وارد می کند.
پارسا توضیح داد: بر اساس برآورد ها، هزینه درمان بیماران سرطانی جراحی، شیمی درمانی و اشعه درمانی در حدود 2300 میلیارد تومان در سال است.
پارسا افزود: در سال 2015، در جهان حدود 14.5 میلیون نفر مبتلا به سرطان می شوند که 8.4 میلیون آنها می میرند. پیش بینی شده است که در سال 2030، در جهان 21.7 میلیون نفر مبتلا به سرطان شوند که 13 میلیون نفر ار آنها فوت می کنند.

**سرطان در کشورهای پیشرفته و صنعتی بیشتر از ایران
وی اضافه کرد: شمار بیماران سرطانی در کشورهای صنعتی بیشتر از ایران است اما بیماران سرطانی در این کشورها از استانداردهای بالای درمانی (آگاهی مردم درباره سرطان ها، بیمه، تجهیرات پزشکی، داروهای با کیفیت، تیم کامل درمانی، طب تسکینی بعد از درمان) برخوردارند، در نتیجه میزان مرگ و میر کمتر است.
پارسا به آمارهای تفکیکی ابتلا به سرطان اشاره کرد و افزود : 60 درصد سرطان ها در قاره های آفریقا، آسیا، آمریکا جنوبی و مرکزی اتفاق می افتد، همچنین 70 درصد مرگ و میرها در این قاره ها رخ می دهد.

**عوامل بروز و شیوع سرطان در کشور
پژوهشگر ارشد و سرطان شناس در موسسه ملی بهداشت – وزارت بهداشت واشنگتن به عوامل بروز و شیوع سرطان اشاره کرد و گفت: تغییر در سبک زندگی و نبود توجه به عوامل خطرزا همچون دخانیات، کم تحرکی، اضافه وزن، تغذیه نادرست، آلودگی های محیطی، زمینه ژنتیکی از عوامل بروز سرطان است .
وی ادامه داد: رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، مصرف برخی داروها و افزایش امید به زندگی و در نتیجه حرکت به سمت سالمندی و عفونت های مزمن همچون هپاتیت و باکتری اچ. پیلوری از عوامل دیگر ابتلا به سرطان محسوب می شوند.

**شایع ترین سرطان ها در کشور
متخصص سرطان شناسی در این زمینه بیان داشت: بررسی سرطان شایع در مردان به ترتیب سرطان های معده، مثانه، پروستات، روده بزرگ، خون، ریه، مری، مغز و غدد لنفاوی است.
وی ادامه داد: همچنین سرطان های شایع در زنان، پستان، روده بزرگ، معده، مری، خون، تیروئید، تخمدان، رحم و مغز هستند.
پارسا اضافه کرد: در حال حاضر 40 درصد سرطان ها قابل پیشگیری و 40 درصد قابل درمان هستند. در واقع چالش درمان سرطان ها در 20 درصد باقیمانده است که اصولا به بافت های دیگر پیشرفت کرده است و یا در مقابل درمان ها مقاوم هستند.
وی توصیه کرد: اطلاع رسانی و آگاه سازی، آموزش، پیشگیری و غربالگری در کاهش میران ابتلا به سرطان شایع در کشور اهمیت بسزایی دارند و ضروری است در ارتقای سطح سلامت جامعه، تغییرات در سبک زندگی گام های موثری برای کاهش سرطان در کشور بر داریم .

**توصیه هایی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان
پارسا با پیش بینی افزایش دو برابری بروز سرطان در کشور در دو دهه آینده، گفت: یک سوم مرگ و میرهای ناشی از سرطان به نوع تغذیه و سبک زندگی ارتباط دارد. انتخاب یک رژیم غذایی سالم و مصرف روزانه دو سوم غذاهای گیاهی و یک سوم مواد غذایی حیوانی در پیشگیری از سرطان بسیار مهم است.
پژوهشگر ارشد و سرطان شناس در موسسه ملی بهداشت – وزارت بهداشت واشنگتن ادامه داد: چربی ها و غذاهای سرخ کردنی، غذاهای آماده، فست فودها، نوشابه ها، گوشت های فراوری شده (کالباس و سوسیس و همبرگر)، مصرف بیش از اندازه شکر و نمک ، سس ها و غیره از عوامل تقویت کننده سرطان به شمار می روند. استفاده از دخانیات، قلیان و سیگار، کمبود فعالیت بدنی یا اضافه وزن، آب و هوای آلوده (محیطی) و کمبود مصرف میوه و سبزی تازه از دیگر عواملی است که شانس ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.

**اجرای تمامی روش های درمان سرطان در کشور
متخصص ژنتیک و سرطان شناسی اظهار کرد : در کشور تمامی روش های درمانی بیماران سرطانی اعم از جراحی، رادیوتراپی ، شیمی درمانی و هورمون درمانی برای ادامه روند درمان بیماران ارایه می شود. همچنین در برخی از انواع سرطان تنها یک روش درمانی نتیجه بخش نبوده و چند روش درمانی و به صورت تیم گروهی می توانند در بهبود بیماران کمک کننده باشد.
وی اضافه کرد: در برخی از بیماران نیز ار طب مکمل و جایگزین (طب سوزنی، ماساژ درمانی، داروهای گیاهی، رژیم های ویتامینی یا دیگر رژیم های غذایی مخصوص، تجسم، مراقبه و درمان معنوی) استفاده می شود.

** اقدامات و فعالیت های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مقابله با سرطان
رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همچنین در این خصوص گفت: سالیانه بیش از 90 هزار مورد ابتلا به سرطان در کشور شناسایی می شود که شایع ترین سرطان در مردان ایرانی سرطان معده و زنان سرطان سینه گزارش شده است.
دکتر علی قنبری مطلق اظهار کرد: یکی از اقدامان مهم در زمینه کنترل سرطان در ایران ثبت سرطان بوده است که 12 سال پیش برنامه ملی ثبت سرطان را اجرا کرده ایم .
وی با بیان اینکه در چهار حوزه برای کنترل سرطان در کشور برنامه ریزی های طراحی شده است، اظهار کرد: حوزه پیشگیری، تشخیص زودهنگام، درمان و مراقبت های حمایتی و تسکینی برنامه های موثری برای کاهش میزان ابتلا به سرطان در کشور طراحی شده است .
قنبری مطلق اضافه کرد: در زمینه پیشگیری، سعی شده است که اطلاع رسانی و افزایش سطح آگاهی مردم را ارتقا داده که در سه سال گذشته کمپین ملی مبارزه با سرطان را برای آگاهی عموم مردم راه اندازی کرده ایم.
رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: در مقوله پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان نهادهای دولتی و غیر دولتی برای اطلاع رسانی به مردم از عوامل خطر سرطان همکاری لازم داشته اند.
وی اضافه کرد: همچنین در حوزه پیشگیری، سند همکاری بین بخشی برای کنترل عوامل خطر سرطان تدوین شده است که در این سند دستورالعمل برای همکاری با سازمان های دولتی و غیردولتی برای کاهش عوامل خطر مانند دخانیات، ورزش، تغذیه و غیره لحاظ شده است.
قنبری مطلق گفت: یکی دیگر از اقدامات مهم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای کنترل عوامل خطر در سطح شیکه بهداشتی و درمانی کشور، برنامه ریزی برای مدیریت بیماری غیرواگیر است به عنوان مثال عوامل خطر بیماری هایی چون دیابت، اضافه وزن، دخانیات ،چربی خون و غیره شناسایی شود و راه های مناسب و رژیم درمانی توصیه و برای یک زندگی سالم راهکارهای مهمی ارایه می شود.
وی افزود: این برنامه طی یک سال گذشته در سطح شبکه بهداشتی و درمانی نهادینه شده است.
رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به حوزه تشخیص و درمان سرطان در کشور اشاره کرد و گفت: طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت سه سرطان سینه، روده بزرگ و دهانه رحم جزو سرطان های شایع است، اما با روش های غربالگری موجود می توان به راحتی آن را زود تشخیص داد.
وی افزود: مراحل اول غربالگری این سه سرطان را در برخی از شهر ها شروع کرده ایم. با به دست آوردن نتایج غربالگری امکان دارد در سایر شهرهای کشور غربالگری صورت بگیرد تا بیماران سرطانی شناسایی و هر چه زودتر اقدامات درمانی آنان پیگیری شود.
قنبری مطلق همچنین به توسعه زیرساخت تجهیزات عمرانی سرطان در کشور اشاره کرد و افزود: در حال حاضر به لحاظ کمک به دستگاه هایی همچون رادیوتراپی و تخت های درمان در بیمارستان محدودیت هایی داریم که برای برطرف شدن آن طرح آمایش سرزمینی سرطان را اجرا و نیازها و مشکلات را استخراج کرده ایم و نیازهای 10 سال اینده در حوزه سرطان را گرد آورده ایم.
وی توضیح داد: برای بیماران، 131 مرکز دولتی سرطان طراحی شده است که امیدواریم تا سه سال آینده به بهره برداری برسند تا در قالب مرکز تشخیص زودهنگام سرطان، درمان سرطان حمایت های لازم را از بیماران داشته باشند.
فنبری مطلق از مطالعات ساخت 37 مرکز سرطان تیپ 2 و 13 مرکز سرطان تیپ 3 با مشارکت بخش خصوصی خبر داد و گفت: تفاهم نامه ای نیز در این خصوص امضا شده است و طی سه سال آینده کمبودهای دسترسی به این مراکز رفع می شود.
رئیس اداره وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی یادآور شد: استاندارد سازی و مدیریت خدمات در حوزه سرطان، دارو درمانی، شیمی درمانی و انکولوژی از دیگر خدماتی که به بیماران ارایه خواهد شد .
وی اظهار کرد: دارو رسانی بیماران سرطانی در بیمارستان ها از دیگر اقدامات برنامه ریزی شده است که تا سال آینده اجرایی می شود به این صورت که هر بیمار سرطانی نیاز نباشد خود به داروخانه مراجعه و دارو را تهیه کند بلکه در بیمارستان ها این دارو در اختیار بیماران قرار می گیرد که از هدررفت دارو جلوگیری خواهد کرد.
قنبری مطلق درباره سرطان توضیح داد: سلول سرطان در بدن در حالتی ایجاد می شوند که تکثیر سلولی از کنترل بدن خارج می شود کم کم سلول رشد می کند و توده ای تشکیل می دهد که منجر به سرطان می شود.
وی ادامه داد: بدن همه افراد ژن سرطان و ژن مهار کننده دارد، اما وجود عوامل بیرونی و شیوه زندگی ناسالم، امکان ایجاد سلول سرطانی را افزایش می دهد .
به گفته وی، دخانیات، چاقی، کم تحرکی، هوای آلوده، آب آلوده، تغذیه نامناسب و عوامل محیطی بدن را مستعد سرطان می کند.
قنبری مطلق گفت: مهمترین عوامل ایجاد کننده سرطان سن و شیوه زندگی نامناسب و عوامل محیطی است.
گزارش از پروانه امانی

منبع: ایرنا