آخرین وضع سنگنگارههای باستانی حومهمشهد
پایگاه خبری ارک خبر-مشهد:
آخرین وضع سنگنگارههای باستانی حومهمشهد
منطقه باستانی ‘کمرمقبولا’ واقع در سه کیلومتری شمال طرقبه و یک کیلومتری دره داغستان در شمال غرب مشهد با قدمت سه هزار ساله در انتظار ثبت در فهرست آثار ملی و معرفی هرچه بیشتر و بهتر است.
قدمت 3500 ساله برخی سنگ نگاره ها که در پی بررسیهای اولیه کارشناسان اعلام شده نکته ظریفی است که اولویت حفاظت از این منطقه را هر چه بیشتر و بیشتر افزایش می دهد.
تخته سنگ های آتش فشانی بکر، آثار سنگی، سنگ نوشته ها و نگاره های باستانی در کمرمقبولا در وسعت حدود پنج کیلومتر مضامین و نقشهای متنوعی از اشکال انسانها و حیوانات آن دوران را در طرحها و اندازه های مختلف به نمایش گذاشته که در کمتر منطقه ای از ایران چنین نقاشیها و طرحهایی قابل مشاهده است.
حضور سازمانهای مردم نهاد و حساس سازی مسئولان و متولیان امر در این زمینه نسبت به فعالیتهای معدنی و آسیبهای ناشی از تخریبگرایی برخی افراد ناآگاه نسبت به اهمیت و ارزش تاریخی این سنگ نگاره ها موجب شد تا طی یکی دو سال اخیر شاهد رشد توجهات به سمت این منطقه باشیم.
* بیشترین سنگ نگاره های باستانی کشور در کمرمقبولا
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: گستردگی و وسعت این منطقه و نیز شمار سنگ نگاره های تاریخی در آن به حدی است که به جرات می توان گفت کمرمقبولا دارای بیشترین سنگ نگاره های ایران است.
حسین اصغری افزود: به دلیل همین پراکندگی بررسی و شناسایی آثار تاریخی منطقه با محوریت مستندسازی سنگ نگاره ها در دستور کار قرار گرفته و سعی بر این است که تابستان سال جاری انجام شود.
* سازمانهای مردم نهاد بازوی حفاظتی میراث فرهنگی
وی ادامه داد: هم اینک دوستداران میراث فرهنگی تحت عنوان سازمانهای مردم نهاد به عنوان بازوی میراث در کنار یگان حفاظت میراث فرهنگی نقش قابل توجهی در حفاظت از سنگ نگاره ها دارند.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: با توجه به اختیارات قانونی سازمانهای مردم نهاد در این عرصه شاهد فعالیت مثبت و موثر آنها بوده ایم بطوری که بیشترین گزارشهای تخریب در منطقه طرقبه شاندیز توسط سمنها اعلام شده است.
وی افزود: علاوه بر حضور سازمانهای مردم نهاد، یگان حفاظت میراث فرهنگی نیز سرکشیها و بازدیدهای مداوم از منطقه انجام می دهد. علاوه بر اقدامات حفاظتی میراث فرهنگی سایر نهادها نیز همکاری بسیار خوبی در جهت حفاظت از سنگ نگاره ها داشته اند. برای نمونه فرمانداری و دادستانی شهرستان بینالود اقدامات بسیار موثری انجام داده اند.
اصغری ادامه داد: در عرصه منطقه طبیعی تاریخی کمرمقبولا سازمانهای متعددی متولی هستند که از آن جمله می توان به منابع طبیعی، محیط زیست و سازمان صنعت، معدن و تجارت اشاره کرد. به همین منظور برای حفاظت بیشتر باید تعاملات بین سازمانی بیشتری انجام شود.
* ثبت ملی کمرمقبولا در ایستگاه آخر
وی همچنین به تکمیل پرونده ثبت محوطه طبیعی تاریخی کمرمقبولا در فهرست آثار ملی اشاره و بیان کرد: هم اینک پرونده ثبت سنگ نگاره ها با محوریت مکانی دیزدر و کمرمقبولا تهیه شده و به زودی در فهرست آثار ملی ایران ثبت خواهد شد.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی افزود:
امیدواریم با توجه به اهمیت منطقه و نیز توجه سازمان میراث فرهنگی به حوزه حفاظت و حراست از آثار و محوطه های تاریخی روند ثبت این اثر در فهرست آثار ملی با سرعت انجام شود.
وی ادامه داد: با ثبت ملی این محوطه می توان تصمیمات موثرتر و روشنتری در زمینه حفاظت از این محوطه گرفت.
* رد آسیب فعالیتهای معدنی به سنگ نگاره های باستانی
آثار و سنگ نگاره های این منطقه که با معادن طلا و گرانیت همسایگی دارد طی سالهای گذشته خسارتهایی دید اما روند آسیب رسانی به آن با تلاش و پیگیری دوستداران میراث فرهنگی متوقف شد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی پیش از این به خبرنگار ایرنا گفته بود که فعالیت معدنی در دره داغستان طرقبه آسیبی به سنگ نگاره های باستانی این محل نمی زند.
راضیه علیرضایی افزود: سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با دستگاههای اجرایی مرتبط با این طرح در تعامل است و هیچ تعارضی وجود ندارد و آثار تاریخی این منطقه نیز به صورت کامل حفظ می شود.
وی اظهار کرد: مجوزهای معدن گرانیت موجود در این منطقه قبل از به راه افتادن مباحث گردشگری صادر شده و تمام استعلامهای لازم نیز از دستگاههای مرتبط گرفته شده است.
او گفت: مطالعات معدن طلا در این منطقه نیز توسط دولت انجام و با مزایده رسمی واگذار شده و سازمان صنعت، معدن و تجارت نیز اعلام آمادگی کرده این طرح را به صورت ژئوتوریسم اجرا کند.
علیرضایی افزود: ژئوتوریسم کار مشترک بین حوزه معدن و توریسم است که در آن فعالیت معدنی و روشهای استخراج و کانه های داخل سامانه به عنوان بخشی از مزیتهای گردشگری در نظر گرفته شده و مورد بازدید قرار می گیرد.