بیش از ۵۰ درصد از دشت‌های استان جزو دشت‌های بحرانی هستند
ارک خبر- مدیرعامل شرکت آب منطقه آذربایجان شرقی با اشاره به وضعیت آب‌های زیرزمینی استان، گفت: بیش از ۵۰ درصد دشت‌های استان جزو دشت‌های بحرانی و ممنوعه اعلام شده است، هر سال باتوجه به برداشت آب زیر زمینی، شاهد افت سطح آب‌ها در دشت‌ها هستیم.
به گزارش ایسنا، منطقه آذربایجان شرقی، یوسف غفارزاده در جمع خبرنگاران، با اشاره به روز جهانی آب در دوم فروردین ماه، اظهار کرد: امسال شعار روز جهانی آب” آب برای همه” اعلام شده است، بیش از دو میلیارد نفر در جهان به آب سالم دسترسی ندارند، خدا را شاکریم که بیش از ۹۷ درصد جمعیت کشور ما از آب سالم و بهداشتی برخوردار هستند.
وی با بیان این‌که منابع آبی استان از طریق آب‌های سطحی و زیرزمینی تامین می‌شود، گفت: آب تجدیدپذیر استان حدود سه میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب است که این آب‌ها از آب‌های زیرزمینی و سطحی برداشت می‌شود، ما موظف هستیم در جامعه به اندازه‌ی آب تجدید پذیر از منابع آبی استفاده کنیم.
وی با بیان این‌که مصرف آب استان به طور کلی در حوزه‌های مختلف از جمله حوزه‌ی صنعت، شرب و کشاورزی دو میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب است، افزود: این آمار نشان می‌دهد حدود ۸۰ درصد از آب تجدیدپذیر را در استان مصرف می‌کنیم و علاوه بر سهم خود از سهمیه‌ی آب تجدیدپذیر آیندگان نیز استفاده می‌کنیم.
وی ادامه داد: باید میزان مصرف آب‌های تجدید پذیر را در استان کاهش دهیم، در این راستا برنامه‌ریزی‌های لازم برای کاهش مصرف آب تجدیدپذیر به ۶۰ درصد، انجام شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه آذربایجان شرقی با اشاره به اهمیت فرهنگ سازی در زمینه‌ی مصرف بهینه‌ی آب، گفت: با توجه به این‌که ۸۵ درصد آب‌ها در کشاورزی مصرف می‌شود بر همین اساس باید راندمان آب را کاهش و نوع الگوی کشت را تغییر دهیم، مجبور هستیم مصرف را به اندازه‌ای کاهش دهیم تا از افت سطح آب‌های زیرزمینی جلوگیری کرده و سطح آب‌ها را به تثبیت و تعادل برسانیم.
غفارزاده با بیان این‌که نزدیک به ۵۰ درصد کسری مخزن استان مربوط به دشت مرند است، گفت: متاسفانه هر سال ۴۰ سانتی متر آب در دشت مرند افت می‌کند.
وی با بیان این‌که دشت شبستر جزو حساس‌ترین دشت‌های استان بوده و از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است، گفت: برای اجرای طرح احیا و تعادل بخشی دشت‌های مرند و شبستر به عنوان پایلوت انتخاب شدند.
وی ادامه داد: طی پنج سال آینده موظف هستیم آب دشت شبستر را به تثبیت و تعادل برسانیم و بعد از آن نیز برای احیای دشت شبستر برنامه‌ی ۱۵ ساله تعریف شده است که براساس این برنامه تاکنون ۸۰ درصد چاه‌های مجاز اطراف دشت را به کنترل هوشمند آب تجهیز کرده ایم.
وی ادامه داد: طی ۴۰ سال گذشته، علی رغم افزایش بارش‌ها در استان، متاسفانه ۴۱ درصد روان آب‌ها نسبت به دراز مدت کاهش یافته است.
وی با اشاره به آخرین وضعیت بارش‌ها در شهرستان‌ها، گفت: بیش‌ترین بارش‌ها در شهرستان مراغه با ۲۶۸ میلی متر و کم‌ترین بارش در شهرستان‌های سراب با ۱۱۵ میلی متر و خداآفرین با ۱۴۰ میلی متر گزارش شده است.
وی با تاکید بر این‌که چاه‌های غیر مجاز باید مسدود شوند، گفت: بیش از ۱۵۰۰ چاه غیرمجاز در سطح استان وجود دارد که باید به طور کامل ساماندهی شده و مسدود شوند.
وی ادامه داد: چاه‌های غیرمجاز ویلاها را نیز با صدور مجوز از سوی دستگاه قضایی مسدود می‌کنیم اما با توجه به این‌که برخی از آن‌ها محصور هستند، شناسایی آن‌ها در برخی موارد سخت می‌شود.
وی با بیان این‌که منابع آبی در کشور و استان محدود است، گفت: متاسفانه مصرف آب در کشور به صورت سنتی است، به طوری‌که مصرف خانگی آب در ایران نسبت به جهان دوبرابر است، تامین آب آینده تنها از راه صرفه جویی، مصرف بهینه و آگاهانه امکان پذیر است.
وی بیان کرد: ۲۸ هزار چاه مجاز در سطح استان وجود دارد.
وی در خصوص انتقال آب ارس، اظهار کرد: انتقال آب ارس ابر پروژه‌ای است که برای تامین آب شرب و صنعت شمال استان از جمله روستاها و شهرستان‌های تبریز و جلفا با ۱۸۰ میلیون متر مکعب آب تعریف شده است و پساب آن نیز بعد از تصفیه به عنوان حق آبه به پیکره‌ی دریاچه‌ی ارومیه تزریق می‌شود.
وی ادامه داد: حدود ۶۸۰ میلیون یورو برآورد پروژه‌ی انتقال آب از ارس است، سال گذشته شورای اقتصاد مجوز صادر کرده تا این پروژه را از محل فاینانس خارجی عملیاتی کنیم، طی مناقصه‌ای پیمانکار این پروژه مشخص شده و ابلاغ قیمت نیز پذیرش شده است.
وی افزود: طول پروژه‌ی انتقال آب ارس از جلفا تا تبریز ۱۴۰ کیلومتر است که ۳۵ کیلومتر اولیه آن از محل اعتبارات مرزی تامین شده و تاکنون ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است، ۱۰۵ کیلومتر باقی مانده‌ی آن نیز با اعتباری بالغ بر ۶۸۰ میلیون یورو عملیاتی می‌شود، همچنین از زمان تامین بودجه، سه سال برای اجرای این پروژه در نظر گرفته شده است.
وی با بیان این‌که سال جاری حدود ۱۲ میلیارد تومان اعتبار برای طرح احیا و تعادل بخشی تخصیص یافته است، گفت: طی سه سال گذشته حدود ۳۰ میلیارد تومان برای طرح تعادل بخشی هزینه شده است، پروژه‌ی تعادل بخشی ۱۴ پروژه دارد که از جمله ی آن‌ها استقرار ۴۵ اکیپ گشت زنی برای شناسایی چاه‌های غیر مجاز در سطح استان است ولی متاسفانه نوع اعتبارات در تعادل بخشی بزرگ‌ترین مشکل محسوب می‌شود.
غفارزاده با اشاره به آخرین وضعیت ذخایر آبی سدهای استان، گفت: با توجه به این‌که وضعیت آبی مخازن به روان آب‌ها وابسته است، امسال مخازن سدهای استان نسبت به سال گذشته بهبود نسبی داشته است، وضعیت ذخایر آبی در سد علویان، قلعه چای و ستارخان و نهند مطلوب بوده ولی باز هم نسبت به دراز مدت در زمینه ذخایر آبی سدها کمبودهایی داریم.
وی در بخش دیگر سخنان خود با بیان این‌که واحد مطالعه از کیفیت آب تمامی دشت‌های استان نمونه برداری می‌کند، افزود: با توجه به مطالعات و نمونه برداری انجام شده از کیفیت آب دشت‌ها، تاکنون گزارش‌های نگران کننده‌ای از وضعیت آب دشت‌های استان اعلام نشده است، تنها شوری آب در چاه‌های اطراف حوضه آبریز دریاچه ارومیه گزارش می‌شود.
وی با اشاره به گزارشات ارسال شده از شرکت کاوه سودا، اظهار کرد: حفاظت، حراست و حفظ کیفیت آب‌های زیر زمینی از هر چیزی مهم‌تر است، ما تمامی گزارشات در خصوص این شرکت را با وسواس خاصی انجام می‌دهیم، تاکنون موردی از تغییر کیفیت آب‌های زیرزمینی منطقه اعلام نشده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان ادامه داد: بررسی های لازم در خصوص آلودگی شهرک چرم شهر نیز با حساسیت انجام می‌شود ولی طبق نتایج آزمایشات هیچ گونه آلودگی از چرم شهر به ما گزارش نشده است.
وی در خصوص هدف راه اندازی سد شهید مدنی، اظهار کرد: با توجه به این‌که آب رودخانه‌ی آجی چای در وضعیت عادی به دریاچه ارومیه نمی‌رسد، به همین دلیل سد شهید مدنی با هدف آبگیری و رهاسازی آن در فصول غیرزراعی به دریاچه‌ی ارومیه راه اندازی می‌شود.
