آمار اختلالات روان در ایرانیان/ ضرورت خدمات پیشگیرانه برای افراد سالم
معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت ضمن تشریح اقدامات بهداشتی و درمانی در خصوص بیماران روان گفت: از ۲۳.۶درصد افرادی که در گروه ۱۵ تا ۶۴ساله نیازمند مداخله روانپزشکی شناخته شده‌اند، ۱۲.۷ درصد دارای اختلال افسردگی و ۱۴.۶درصد دارای اختلالات اضطرابی هستند.
علی اسدی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به پیمایش ملی سلامت روان در سال ۹۰، گفت: طبق این پیمایش که جمعیت هدف افراد ۱۵ تا ۶۴ ساله بودند، مشخص شد که ۲۳.۶ درصد افراد جامعه نیاز به دریافت خدمات روانپزشکی دارند. البته این عدد نمی‌تواند نگران کننده باشد؛ چراکه آمار و ارقام اکثر کشورها به همین منوال است.
پیمایش سلامت روان در سال جاری
وی در ادامه با اشاره به اینکه پیمایش‌های ملی در سطح کشور هر پنج سال یا هفت سال یکبار اتفاق می‌افتد، افزود: پیمایش دوم سلامت روان در سال جاری در دست اجرا است. البته شاید در طول این مدت پیمایش‌های دیگری صورت گرفته باشد اما، ارقام به دست آمده از این پیمایش‌ها از آنجا که در سطح ملی نیست، نمی‌تواند مرجعی برای قضاوت باشد.
۲۳.۶ درصد ۱۵ تا ۶۴ ساله‌ها نیازمند مداخلات روانپزشکی
آمار زنان بیشتر از مردان
معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت ادامه داد: از ۲۳.۶درصد افرادی که در گروه ۱۵ تا ۶۴ساله نیازمند مداخله روانپزشکی شناخته شده‌اند، ۱۲.۷ درصد دارای اختلال افسردگی و ۱۴.۶درصد دارای اختلالات اضطرابی هستند که در هر دو دسته آمار زنان نسب به مردان بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه اختلالات اضطرابی گروه گسترده‌ای را در بر می‌گیرند، تصریح کرد: به همین علت شایع‌ترین اختلال روانی، اختلالات افسردگی است. از طرف دیگر، موضوع بسیار حائز اهمیت برای دست‌اندرکاران سلامت کشور، توجه به افرادی است که در این پیمایش فاقد اختلال و سالم شناسایی شده‌اند. ارائه خدمات کنترلی به این افراد می‌تواند به عدم افزایش آمار مبتلایان به اختلالات روانی کمک کند.
اسدی در خصوص نحوه ارائه خدمات به گروه ۲۳.۶درصدی شناسایی شده که نیازمند مداخلات روانپزشکی هستند، افزود: پس از اجرای طرح تحول سلامت برای این افراد بسته‌های خدمتی ویژه با حضور روانشناسان، کارشناسان ارشد سلامت روان و… در نظر گرفته شد که با غربالگری صورت گرفته تاکنون حدود هفت درصد جمعیت موردنظر به مراکز ما مراجعه کرده‌اند. قطعا این طرح نیاز به کار و ورود نیروهای روانشناس بیشتر دارد و اجرای بهتر آن منوط به تامین سایر منابع مورد نیاز است. طرح برنامه نیازمند زمان بیشتری بوده و وزارت بهداشت به عنوان یک استراتژی بلندمدت به آن نگاه می‌کند.
ضرورت ارایه خدمات پیشگیرانه به افراد سالم
وی با تاکید بر لزوم ارائه خدمات پیشگیرانه به افراد سالم، ادامه داد: ما بر موضوعات پیشگیری اولیه کار کرده‌ایم و تمرکزمان بر آموزش‌های پایه شامل مهارت‌های ارتباطی، کنترل استرس، مدیریت خشم، مهارت حل مسئله، مهارت فرزندپروری، آموزش پیشگیری از مصرف موادمخدر، آموزش پیشگیری از خشونت علیه کودکان و… است. با ارائه اینگونه خدمات به دنبال افزایش دانش و سواد سلامت روان میان مردم هستیم تا بدون نگرانی از هزینه‌ها و به طور کاملا رایگان جهت دریافت خدمات بهداشتی سلامت روان به مراکز جامع ارائه خدمات ما مراجعه کنند.
اسدی در خصوص اظهاراتی مبنی بر آغاز ۵۰ درصدی اختلالات روانی از سنین زیر ۱۴ سال که از سوی معاون اجتماعی سازمان بهزیستی بیان شده بود، گفت: بنده رفرنسی از این آمار یاد شده ندارم اما، احتمال آغاز اختلالات اوتیسم، بیش‌فعالی، اختلال رفتاری و اضطرابی و… در سنین یاد شده وجود دارد. در همین زمینه دو بسته خدمتی دو تا ۱۲ سال و ۱۲ تا ۱۷ سال از سوی کارشناسان حوزه بهداشت روان به خانواده‌ها و نوجوانان ارائه می‌دهیم.
ارایه بسته خدمتی “نوجوان سلام” به ۱۲ تا ۱۷ ساله‌ها
وی در ادامه در خصوص نوع خدمات ارائه شده در بسته‌های مذکور، تصریح کرد: آموزش فرزندپروری و شناسایی بروز مشکل در فرزندان دو تا ۱۲ ساله و بسته رویکردی نوجوان سالم شامل کنترل عدم مصرف دخانیات و … به خانواده‌ها و نوجوان ۱۲ تا ۱۷ ساله ارائه می‌شود.
سرانجام اختصاص ۱۰درصد تخت‌های بیمارستان‌های جنرال به بیماران روانپزشکی
معاون دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با اشاره به قانونی مبنی بر ارائه ۱۰درصد تخت‌های بیمارستان‌های جنرال به بیماران اعصاب و روان، گفت: از آنجایی که بیماری‌های روانپزشکی نسبت به اعمال جراحی، سودی برای بیمارستان ندارد، اندکی نسبت به اجرای این طرح مقاومت وجود داشت که خوشبختانه از سال ۹۵ تا ۹۷ با همکاری معاون درمان وقت وزارت بهداشت، در برخی مناطق دور افتاده اقدام به خرید حدود ۱۲۰۰ تخت روانپزشکی و در برخی مناطق نیز که مراجعین کمتری داشتند اقدام به تغییر کاربری تخت‌ها دادیم تا این تخت‌ها به بیماران اعصاب و روان اختصاص یابد. البته همواره رویکرد ما درخصوص درمان این بیماران، درمان سرپایی است.
طرح «سراج» برای بیماران روانپزشکی
وی در پایان با اشاره به طرح «سراج» که طرحی برای ارائه خدمات به افراد دارای اختلالات روانپزشکی است، گفت: این طرح به صورت پایلوت در دو استان کرمان و آذربایجان شرقی آغاز به کار کرد و هدف آن ارائه خدمت به بیمارانی است که سابقه بستری به واسطه اختلال روانپزشکی دارند. در این طرح روانپزشک، مددکار اجتماعی، روانپزشک، پزشک عمومی و … فعالیت می‌کنند و در نظر داریم در سایر استان‌ها نظیر زنجان، کردستان، یزد، مازندران و تهران نیز این طرح را اجرایی کنیم. تاکنون اقدامات مقدماتی نظیر آموزش نیروی انسانی و تعبیه فضای فیزیکی صورت گرفته است و این طرح با همکاری فرمانداری‌ها قابل اجرا خواهد بود.
