ایران صدرنشین کشورهای پذیرنده بازرسی‌های آژانس در سال ۲۰۱۹
سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین المللی مستقر در وین، اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران با پذیرش ۲۱ درصد کل بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سطح جهانی در سال ۲۰۱۹ و همچنین پذیرش بیش از ۹۰ درصد از بازرسی‌ها در گروه ۶۲ کشوری که به آن تعلق دارد، یک بار دیگر در صدر کشورهای پذیرنده بازرسی‌های آژانس قرار گرفت.
«کاظم غریب آبادی» بامداد چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگاران افزود: ایران در میان ۶۲ کشوری قرار دارد که پروتکل الحاقی و موافقتنامه جامع پادمان را اجرا می‌کنند، اما هنوز فاقد جمع‌بندی گسترده تر آژانس در مورد مواد و فعالیت های اظهارنشده هستند.
وی گفت: بر اساس گزارش اجرای پادمان آژانس در سال ۲۰۱۹، از ۴۶۶ بازرسی آژانس (برابر با ۱۲۰۰ نفر روز) در میان کشورهای عضو این گروه، ۴۳۲ بازرسی (برابر با ۱۱۰۳ نفر روز) از ایران انجام شده است که معادل ۹۲ درصد بازرسی ها در این گروه و ۲۰ درصد کل بازرسی ها در سطح جهانی است.
نماینده دائم کشورمان افزود: همچنین، از ۴۵ دسترسی تکمیلی انجام شده در سال ۲۰۱۹ در میان گروه ۶۲ کشور، ۳۳ دسترسی از ایران انجام شده است که معادل ۷۳ درصد دسترسی ها در این گروه و ۲۴ درصد کل دسترسی ها در سطح جهانی است.
غریب آبادی با اشاره به شفافیت کامل ایران در برنامه صلح آمیز هسته‌ای خود و اینکه حجم وسیعی از بازرسی های آژانس در اثر برجام اجراء می شوند، عنوان کرد: با توجه به شرایط نامساعد پیرامون برجام و عدم اجرای تعهدات طرف اروپایی از یک طرف، و برنامه های آمریکا برای پیگیری اقدامات مخرب دیگر در شورای امنیت و خارج از آن بطور یکجانبه از طرف دیگر، همکاری تنها گزینه ایران محسوب نمی‌شود.
وی افزود: ایران طیفی از گزینه ها شامل همکاری، برگشت به تعهدات پادمانی و بازنگری در این تعهدات را در اختیار دارد که متناسب با اقدامات طرف های مقابل، یکی از آنها را انتخاب خواهد کرد.
ایران به دنبال خروج یکجانبه و برخلاف مقررات بین‌المللی آمریکا از برجام، تلاش کرد توافق هسته‌ای را به شرط عمل دیگر طرف‌های این توافق به تعهداتشان، حفظ کند اما با گذشت نزدیک به دو سال و ناتوانی طرف‌های اروپایی به تعهدات برجامی، با هدف حفظ بهره‌مندی اقتصادی ایران، گام‌های کاهش تعهدات خود را در بازه زمانی شصت روزه آغاز کرد.
بر این اساس، ایران ۱۵ دی‌ماه، با صدور بیانیه‌ای گام پنجم و نهایی کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کرد که طبق آن، تهران دیگر هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) نخواهد داشت و از این پس، برنامه هسته‌ای ایران فقط بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز طبق روال ادامه می‌یابد.
تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) در واکنش به آخرین گام ایران و با نادیده گرفتن تعلل خود در اجرای کامل تعهداتشان در برجام، تلاش کردند تا با استفاده از ساز وکار حل اختلاف، ایران را به اجرای کامل تعهداتش بازگردانند.
آنها ۲۴ دی‌ماه با صدور بیانیه‌ای تمایل خود را برای فعال کردن این ساز وکار اعلام کردند. با این حال جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که این سازوکار هنوز فعال نشده و طرف‌های اروپایی بر تمدید جدول زمانی آن اتفاق نظر دارند.
