صادرات غیر نفتی در گرداب چالشها
صادرات غیرنفتی بهعنوان یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی ایران است، که نقش بسزایی در توسعه اقتصادی کشور ایفا میکند، با این حال سالیان متمادی شاهد افول این بخش از یکسو و افزایش چالشها از سوی دیگر هستیم.
به گزارش ارک خبر،هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز، به مشکلات اساسی و موانع صادرات، ازجمله فرسودگی ناوگان حملونقل، چند نرخی بودن ارز، و سیاستهای ارزی ناکارآمد که مانع توسعه صادرات پایدار است، اشاره میکنند. عدم وجود دیپلماسی اقتصادی کارآمد نیز از دیگر چالشهای مطرحشده است که فرصتهای گسترش روابط تجاری با کشورهای همسایه و منطقه را محدود و تعاملات مالی و بانکی با جهان را مختل کرده است. در این میان، تحریمهای بینالمللی نیز بر صادرات غیرنفتی تأثیرات منفی فراوانی گذاشتهاند.
در این شرایط نمایندگان بخش خصوصی در اتاق بازرگانی تبریز بر ضرورت تکنرخی شدن ارز و اصلاح سیاستهای ارزی تأکید دارند تا ضمن شفافسازی و کاهش فساد، رقابتپذیری صادرکنندگان واقعی افزایش یابد. در نهایت، ایجاد یک سیستم بانکی کارآمد و حل مشکلات گمرکی، از دیگر مواردی است که در بهبود وضعیت صادرات غیرنفتی کشور نقش کلیدی ایفا خواهد کرد.
تقویت دیپلماسی اقتصادی برای خروج از وضعیت انزوا
صمد حسنزاده، رئیس اتاق بازرگانی ایران، با بیان اینکه ایران در حوزههای مختلفی از جمله خدمات مهندسی، صنایع غذایی، و نفت و پتروشیمی، توانمندیهای ارزندهای برای عرضه به جهان دارد، بر لزوم مشارکت فعالتر بخش خصوصی در توسعه روابط تجاری و اقتصادی کشور تأکید کرد. وی خواستار تقویت دیپلماسی اقتصادی برای خروج از وضعیت انزوا و حضور فعالتر ایران در زنجیرههای ارزش جهانی شد.
حسنزاده تصریح کرد که بخش خصوصی باید مطالبات اولویتدار خود را به دولت منتقل کند و دولت نیز باید فضای لازم برای رشد و تقویت بخش خصوصی را فراهم نماید. وی افزود که یکی از دلایل مشکلات فعلی اقتصادی، تصمیمات غیرکارشناسی و عدم تخصص کافی در بدنه مدیریتی دولت است.
فعالیتهای اقتصادی به شیوههای سنتی امکانپذیر نیست
سید یوسف حسینی، رئیس کمیسیون صادرات و مدیریت واردات اتاق بازرگانی تبریز، بر ضرورت پیوستن ایران به FATF تأکید کرد و بیان داشت: با توجه به چالشهای موجود در تجارت بینالمللی، ادامه فعالیتهای اقتصادی به شیوههای سنتی دیگر امکانپذیر نیست و پیوستن به FATF برای تسهیل تعاملات اقتصادی اجتنابناپذیر است.
وی با اشاره به مشکلات فعلی تجارت با سایر کشورها، خاطرنشان کرد: عدم تعاملات بانکی با بانکهای جهانی هزینههای مضاعفی برای کشورهای طرف معامله با ایران ایجاد کرده و تجارت با ایران را گرانتر کرده است. همچنین، یکی از مشکلات اساسی فعالان اقتصادی، رفع تعهد ارزی است.
ضرورت تدوین استراتژیهای کاربردی و بلندمدت
یونس ژائله، رئیس اتاق بازرگانی تبریز، با اشاره به چالشهای فراوانی که صادرات کشور با آنها مواجه است، بر ضرورت آزادی عمل بیشتر برای بخش خصوصی در حوزه صادرات تأکید کرد.
وی اظهار داشت که یکی از اصلیترین راهکارهای بهبود وضعیت اقتصادی، یکسانسازی و واقعیسازی نرخ ارز است، که خواسته مشترک تمامی فعالان اقتصادی به شمار میرود.
ژائله با انتقاد از دیپلماسی ضعیف اقتصادی کشور، این موضوع را مانعی جدی برای توسعه روابط تجاری با کشورهای همسایه دانست و خواستار استفاده از تمام ظرفیتها برای تقویت روابط اقتصادی با کشورهای منطقه شد.
وی همچنین تصریح کرد که تعیین نرخ ارز بازار آزاد بهعنوان نرخ پیمانسپاری میتواند موجب افزایش ارزآوری صادرکنندگان و ایجاد ثبات در بازار ارز شود. ژائله بر ضرورت تغییر رویکرد مسئولان و تدوین استراتژیهای کاربردی و بلندمدت برای حمایت از بخش خصوصی و حل مشکلات صادراتی تأکید کرد و هشدار داد که تعیین نرخهای دستوری و غیرواقعی، فشار مضاعفی بر بازار ارز و تجارت کشور وارد خواهد کرد.
وضعیت فعلی صادرات کشور به هیچوجه قابل قبول نیست
جمشید برزگر، نایبرئیس اتاق بازرگانی تبریز، با اشاره به قیمت تمامشده بالای محصولات تولیدی در ایران، صادرات را در بسیاری از حوزهها غیررقابتپذیر دانست و به مشکلات زیرساختی حملونقل و فرسودگی ناوگان کشور اشاره کرد.
وی تاکید کرد که برای حفظ منافع ملی و تأمین آینده نسلهای بعدی، ضروری است که این چالشها اصلاح شوند.
برزگر خاطرنشان کرد که آذربایجان شرقی با وجود این چالشها همچنان یکی از استانهای پیشرو در صادرات غیرنفتی است، اما وضعیت فعلی صادرات کشور به هیچوجه قابل قبول نیست و بهبود شرایط مستلزم حمایت جدی از بخش خصوصی است.
ارز باید تک نرخی شود
قاسم خلیلنژاد قویدل، عضو هیئترئیسه اتاق بازرگانی تبریز، با اشاره به مشکلات چندنرخی بودن ارز، بر لزوم تکنرخی شدن آن تأکید کرد.
وی بیان کرد که این اقدام میتواند موجب افزایش شفافیت، کاهش فساد و بهبود شرایط اقتصادی کشور شود.
قویدل خاطرنشان کرد که با تکنرخی شدن ارز، فرآیند تخصیص ارز سادهتر و شفافتر خواهد شد و این امر به بهبود کارایی تولیدکنندگان و رشد صادرات کمک میکند.
لزوم مدیریت شوکهای تجاری
سید باقر شریفزاده، رئیس مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی تبریز، با اشاره به اهمیت نرخ ارز در جذب شوکهای تجاری و حفظ ثبات اقتصادی، بر ضرورت مدیریت صحیح نرخ ارز در مواجهه با نوسانات بازار نفت تأکید کرد. وی افزود که اجازه دادن به انعطافپذیری نرخ ارز میتواند به کاهش تورم ناشی از شوکهای تجاری کمک کند و بهبود شرایط اقتصادی را به دنبال داشته باشد.
تحریم ها مانع بزرگ صادرات
رضا جعفری، عضو هیئترئیسه اتاق بازرگانی تبریز، بر اهمیت ثبات اقتصادی در توسعه صادرات تأکید کرد.
وی مشکلات ناشی از تحریمها در حوزه تبادلات مالی و بانکی را یکی از موانع اصلی رشد صادرات غیرنفتی کشور دانست.
جعفری همچنین به نوسانات نرخ ارز و عدم امکان برنامهریزی بلندمدت برای صادرات اشاره کرد و خواستار اصلاح این شرایط شد.
ضرورت اصلاح سیاستهای ارزی
مسعود بنابیان، نایبرئیس اتاق بازرگانی تبریز، سیاستهای ارزی و پیمانسپاری ارزی را یکی از مهمترین موانع صادرات کشور دانست.
وی تأکید کرد که تعیین نرخ دستوری ارز باعث شده صادرکنندگان واقعی به حاشیه رانده شوند و به جای آن افرادی بدون دفاتر رسمی وارد عرصه شوند.
بنابیان بر ضرورت اصلاح سیاستهای ارزی و حمایت از بخش خصوصی برای رفع مشکلات اقتصادی تاکید کرد.
مشکلات پیمانسپاری ارزی
یونس اکبرپور پایدار، رئیس کمیسیون صنایع، انرژی و احداث اتاق بازرگانی تبریز، نیز به چالشهای پیمانسپاری ارزی و چند نرخی بودن ارز اشاره کرد و این دو عامل را به عنوان موانع جدی بر سر راه صادرات غیرنفتی کشور دانست.
وی اظهار داشت: پیمانسپاری ارزی بهجای تسهیل صادرات، صادرکنندگان را با چالشهای حقوقی و بانکی مواجه کرده است. همچنین، چند نرخی بودن ارز به فساد و رقابت ناعادلانه دامن زده و باید برای بهبود شرایط اقتصادی این مشکلات رفع شود.
تکمیل زنجیره ارزش؛ گام اساسی در توسعه صادرات
نوید امجد، رئیس کمیسیون کارآفرینی و اقتصاد دانشبنیان اتاق تبریز، بیان داشت که ایران باید به جای خامفروشی، به تکمیل زنجیره ارزش محصولات بپردازد تا صادرات کشور رشد کند.
وی همچنین از سیاستهای غیرحمایتی دولت در قبال بخش خصوصی انتقاد کرد.
تحریمها و سیاستهای ارزی؛ چالشهای صادرات غیرنفتی
امید ظفر، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز، تأکید کرد: تحریمهای اقتصادی و سیاستهای نادرست ارزی از جمله پیمانسپاری ارزی، منجر به اختلال در صادرات غیرنفتی کشور شدهاند.
وی اشاره کرد که برای توسعه صادرات غیرنفتی، نیازمند اصلاحات جدی در سیاستهای ارزی و اقتصادی کشور هستیم.
ضرورت ایجاد سیستم بانکی کارآمد برای صادرات
مهدی امینی، رئیس کمیسیون بانک، مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق بازرگانی تبریز، بر لزوم ایجاد یک سیستم بانکی کارآمد تأکید کرد و اظهار داشت: تحریمها و مشکلات بانکی منجر به افزایش هزینههای تجارت و کاهش قدرت رقابتی صادرکنندگان ایرانی شده است.
قطع ارتباط بانکی با جهان، بزرگترین مانع توسعه صادرات کشور
احد عظیمزاده، رئیس کمیسیون فرش، صنایع دستی و گردشگری اتاق بازرگانی تبریز، به آثار مخرب تحریمهای اقتصادی بر صادرات غیرنفتی اشاره کرد و تأکید کرد که قطع ارتباط بانکی با جهان، بزرگترین مانع بر سر راه توسعه صادرات کشور است.
لزوم توسعه صادرات محصولات کشاورزی
بشیر جعفری، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریز، بر ضرورت شناسایی بازارهای هدف و ایجاد زیرساختهای لازم برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی تأکید کرد.
بهبود صادرات از طریق حل چالشهای گمرکی
سید احمد فتاحزاده، رئیس کمیسیون گمرک، حملونقل و لجستیک اتاق بازرگانی تبریز، به مشکلات فعالان حوزه حملونقل اشاره کرد و بیان داشت: وجود مشکلات گمرکی، کمبود امکانات و فرسودگی ناوگان حملونقل از عوامل تأثیرگذار در کاهش قدرت رقابتی محصولات ایرانی در بازارهای جهانی است.