جنس بیکاری در آذربایجان شرقی «دانشگاهی» است
بیکاری، اگرچه ریشه اصلی بسیاری از آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی است؛ با این حال، این معضل اجتماعی و اقتصادی، زمانی تلخ‌تر می‌شود که بدانیم بخش عمده‌ای از بیکاری، مربوط به فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است.
به گزارش ارک خبر،جنس بیکاری در آذربایجان‌شرقی، غالباً دانشگاهی است و این یعنی، ساز و کار صنعت و دانشگاه در کشور ما، هر دو ناکارآمد است. جوان ایرانی که در حوالی ۱۸ سالگی، سرنوشت مطلوب خود را در دانشگاه می‌جوید، بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه، وارد بحران اقتصادی می‌شود؛ اما همین جوان اگر به جای دانشگاه، وارد فضای مهارت‌آموزی شود، حداقل گرفتار معیشت نمی‌ماند، حتی اگر تا پایان عمر، انگ بی‌سوادی داشته باشد.
بالای ۵۰ درصد فارغ‌التحصیلان بیکار هستند
رئیس وقت دانشگاه تبریز سال گذشته، با اذعان بر اینکه میزان بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها بسیار است، افزود: این نرخ، در دانشگاه‌های استان بالای ۵۰ درصد است که این موضوع نشان دهنده ضرورت پیگیری بحث آمایش سرزمینی است.
در همین ارتباط مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان شرقی، در آستانه روز کارگر، با بیان اینکه جنس بیکاری در آذربایجان شرقی از نوع فارغ التحصیلان دانشگاهی است، اظهار کرد: نزدیک به ۵۰ درصد از بیکاران استان، فارغ التحصیل دانشگاهی بوده و تمایل دارند که در شغل‌های متناسب با رشته خود فعالیت کنند و درآمد متناب با آن داشته باشند که در این راستا شرکت‌ها و تعاونی‌های دانش بنیان، نوآور و فناور می‌توانند به جذب نیروی انسانی تحصیل کرده بیکار کمک کنند زیرا که فارغ‌التحصیلان دانشگاهی کمتر تمایل دارند که در واحدهای تولیدی صنعتی و سخت و زیان آور مشغول شوند.
وی ادامه داد: بیشترین نیاز نیروی کارگری استان در حوزه رشته‌های فنی ازجمله برق، ماشین آلات، تراشکاری و فلزکاری و در این راستا تفاهم نامه‌ای با اداره آموزش فنی حرفه‌ای داریم که به مدت سه ماه، رشته تخصصی موردنیاز واحدها را آموز داده و سپس نیروی ماهر تربیت شده جذب واحدهای تولیدی صنعتی می‌شود.
چالش بیکاری فارغ التحصیلان بسیار جدی است
سازمان فنی‌وحرفه‌ای، از جمله دستگاه‌هایی است که به منظور علمی‌سازی رویکردهای مهارتی پیش‌بینی شده و بخش عمده‌ای از پرورش‌های مهارتی و هنری را عهده‌دار است.
علی مشایخی، مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی در گفتگویی، با اشاره به چالش تامین نیروی ماهر در صنایع استان، اظهار کرد: تامین نیروی انسانی ماهر در بنگاه‌ها به یک چالش بزرگ تبدیل شده و اگر با همین فرمان جلو رویم به یک چالش امنیتی تبدیل می‌شود.
حتی بر اساس اظهارات اخیر برخی مسئولان، بنگاه‌های اقتصادی این منطقه به دلیل عدم تامین نیروی کارگری ماهر در حال تعطیلی هستند در حالی که مشکل فروش و هزینه‌ای ندارند.
مشایخی تاکید کرد: کشور ما نیروی انسانی جوان کم ندارد ولی مسئله اصلی فرهنگ کار است. هر کاری که انجام می‌دهیم باید پیوست فرهنگی داشته باشد. متاسفانه فرهنگ کار در جامعه ما گم شده و فارغ التحصیلان دانشگاهی هم تمایلی برای ورود به عرصه صنعت ندارند البته حق هم دارند. قطعا جایگاه و شان دانشگاه در عصر امروز غیرقابل انکار بوده و مسئولان امروز همگی خروجی همین دانشگاه‌ها هستند ولی چالش بیکاری فارغ التحصیلان بسیار جدی است.
وی ادامه داد: ما به شغل شریف کارگری احترام قائل هستیم و دستشان را می بوسیم و افتخار داریم که کارگر زاده هستیم ولی وقتی یک جوان که چندین سال از عمر خود را صرف آموزش کرده و مدرک دکترای مکانیک را گرفته، قبول نمی‌کند که پس از این همه سال زحمت در نهایت هم‌چون یک نیروی تکنسین ساده کارگر، ماهانه هفت میلیون و ۹۰۰ هزار تومان درآمد داشته باشد.
تغییر نگرش دانشگاهی، ضرورت اصلاح شاخص‌های بیکاری
طبق گزارش‌های مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در بهار سال ۱۴۰۲ در آذربایجان شرقی ۷.۷ درصد اعلام شده و نرخ مشارکت اقتصادی این استان نیز با جهش ۳.۶ درصدی نسبت به مدت مشابه شال قبل ۴۳.۸ درصد رسیده است. آماری که در یک سال گذشته تقریباً دست‌نخورده باقی مانده‌است.
درصد قابل توجهی از چالش بیکاری در آذربایجان شرقی مربوط به فارغ التحصیلان است. این قشر از بیکاران که حتی تعداد بسیاری نیز دارای مدارک تحصیلات عالیه هستند، تمایلی به کار کردن به عنوان تکنسین ساده کارگری در واحدهای تولیدی را ندارند. بسیاری از واحدهای تولیدی استان با کمبود نیروی کارگر ماهر رو به رو شده و درخواست واردات نیروی کار دارند. از این رو، به نظر می‌رسد تقویت شاخص‌های بیکاری، در وهله اول نیازمند تغییر نگرش طیف دانشگاهی به حوزه اشتغال است. تغییر نگرشی که باید از طریق فرهنگسازی عمومی آغاز شود و این اصل مهم را در جامعه جا بیندازد که تحصیلات دانشگاه، نه تنها تناقضی با فعالیت در محیط کارگاهی ندارد، بلکه می‌تواند عاملی مولد و مکمل در پیوند «علم و عمل» باشد.
