ضرورت جدی نگری به معضل طلاق
پایگاه خبری ارک :
طلاق در لغت به معنی گشودن گره و رها کردن است و در زندگی زناشویی طلاق یعنی از هم پاشیده شدن زندگی یا از بین رفتن تعادل در زندگی و پدیدار شدن رنج و عذاب برای فرزندان.
خانواده از ابتدای تاریخ تاکنون در بین تمامی جوامع بشری به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی، زیربنای جوامع و منشا فرهنگ‌ها، تمدن‌ها و تاریخ بشر بوده است ،امروز ما شاهد روند روبه رشد این معضل اجتماعی هستیم و خانواده که اصلی ترین نهاد اجتماعی است در معرض پیامدهای ناگوار پدیده طلاق قرار دارد.
تبعات طلاق منحصربه خانواده نیست بلکه باعث متزلزل شدن جامعه نیز می شود،گسستن رابطه زناشویی و رها ساختن زندگی مشترک، زن و مردی را که به هم پیوسته بوده اند را به راههای گوناگون می کشاند، از طرفی دیگر مشکل وجود فرزندانی در خانواده های طلاق که ناچارند به زندگی در کنار یکی از والدین بسنده کنند و روزگار را زیر سایه ناپدری یا نا مادری سپری کنند، مسئله دیگری است که بسیاری قصه های غم انگیز آنرا شنیده ایم.
این واقعیت را هر کسی می تواند دریابد که سابقه طلاق در زندگی هر فردی به عنوان یک نقطه منفی و ضعف محسوب می شود،پس ایجاد چنین نگرشی در سطح جامعه و تلقی منفی از ((طلاق)) و زنان و مردان مطلقه،از مهمترین عوامل بازدارنده از طلاق است.
فرار از زیر بار مسئولیت از یک سو و عدم تعهد دایمی به یک زندگی مشترک ، به بن بست رسیدن و پوچی در زندگی و مشکلاتی مثل بیکاری ، فقر، اعتیاد ، چشم هم چشمی ، اعتماد نداشتن به توانایی های همدیگر ، عدم شناخت کافی از یکدیگر و توجه به ظواهر زندگی از معضلات اجتماعی جامعه بخصوص معضل طلاق است .
خداوند دو جنس مخالف زن و مرد را آفریده است که از هر جهت با هم تفاوت دارند و این مزیت برای زندگی مشترک است که با دیدگاه متفاوت بتوانند پایه یک زندگی جدید را بنا سازند، تکمیل کننده همدیگر شوند، در کنار هم باشند نه رودروی هم ، اما متاسفانه زوجین به این وجه بارز و طبیعی توجه نمی کنند و همواره با بزرگ کردن موضوع های کوچک و بی اهمیت در زندگی زناشوئی ، دوام یک خانواده را از هم می پاشند.
توانایی ، نحوه تربیت ، شرایط زندگی و سکونت هر فرد ، داشتن یا نداشتن والدین ، هوش واستعداد افراد نیز می تواند آنها را از یکدیگرمتمایز کند.
گاهی دو فرد به یک بن بست می رسند و نمی تواند در ک صحیحی از زندگی زناشوئی داشته باشند لذا ضروری است حتی قبل از ازدواج ، زوجین یک مشاوره روانشناسی داشته باشند تا راه درست را برای تصمیم گیری در امر ازدواج انتخاب کنند و گاهی نقش این مشاوره ها قبل از اینکه زندگی افراد به بحران برسد بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد و ممکن است روند زندگی افراد را عوض کند.
بیشتر گرفتاریهای افراد در زمینه ازدواج ناشی از عدم مطالعه ، شناخت خصوصیات اخلاقی و خانوادگی همدیگر، آشنایی تقریبی از طرف مقابل است، زوجین صرف اینکه در حال حاضر همدیگر را دوست دارند همه شرایط طرف مقابل را می پذیرند ولی با شروع زندگی جدید با واقعیت های پیش رو مواجه میشوند و به این نتیجه می رسند که پیوند زناشوئی بسیار عمیق تر از ظاهر امر ازدواج است و باید به دراز مدت فکر کرد و عاقبت کار را سنجید، در اینجاست که سطح توقعات شان از همدیگر بالا می رود و مشکلات شان شروع می شود.
درحال حاضر شبکه های اجتماعی و تلویزیونی خارجی بویژه ماهواره ها با هدف ازبین بردن بنیان خانواده در خانواده ها حضور پر رنگ پیدا کرده و افراد تحت تاثیر فیلم های این شبکه زندگی بهم ریخته ای دارند و با وجود اینکه می داند این فیلم ها واقعی نیست ولی متاثر از آن شده اند.
مسائلی مثل ازدواج های نامتعارف و دوستی های غیر شرعی ، خیانت زوج ها به همدیگر ، ازدواج سفید ، ضمن ترویج بداخلاقی و پرده دری و دهن کجی به واقعیت های زندگی ، بی هویتی را در افراد ایجاد می کند درحالیکه واقعیت این نیست .
**شش هزار زن مطلقه زیرپوشش کمیته امداد
دوام بیشتر خانواده ها به داشتن نان آور خانواده از ناحیه مرد وابسته است و وقتی مرد خانواده بدلایلی زیر بار مسئولیت خانواده قرار نگیرد آن زندگی از هم می پاشد و در اینجا است که سازمانها و نهادهای حمایتی مثل کمیته امداد آنها را مورد حمایت خود قرار میدهد که در همین راستا هم اکنون در هرمزگان از 33هزار خانوار بی سرپرست ، شش هزار بدلیل طلاق و یک هزارو 200 خانوار بدلیل زندانی بودن همسر زیر پوشش آن کمیته قرار دارند.
برخی از خانواده ها در زمینه زندگی زناشویی همدیگر را جدی نمی گیرند وشرایط یکدیگر را درک نمی کنند و می خواهند خیلی راحت و بدون دردسر از این مرحله نیز بگذرند درحالیکه پیمان زناشوئی برای یک عمر زندگی صادقانه در کنار هم برنامه ریزی شده و نمی شود بصورت آزمایشی آن را اجرا کرد و از آن تجربه کسب نمود.
و امروزه همین مشکلات باعث شده که به گفته کارشناسان مسائل اجتماعی ، زادو ولد در کشور کاهش پیدا کند و این یک زنگ خطر برای جامعه کشورمان محسوب می شود که باید چاره اندیشی کنیم.
از سوی دیگر مسائل ومشکلات مالی و نداشتن شرایط مناسب برای زندگی و تحصیل و سخت گرفتن در انتخاب طرف مقابل باعث شده که میانگین سن ازدواج کشور 28 و 6 دهم سال در مردان و 23 و 9 دهم سال در زنان برسد .
**102هزار رویداد طلاق در هفت ماه اول امسال
معاون وزیر کشور و رئیس سازمان ثبت احوال که 11 آبان به هرمزگان سفر کرده بود ضمن تایید این مطلب گفته 102 هزار و 81 رویداد طلاق در هفت ماهه سال جاری به ثبت رسیده که شاخص آن 2 و یک دهم در هزار است.
حمید درخشان نیا اشاره کرد : استان های دارای بیشترین میزان ثبت طلاق شامل البرز ، گیلان ، خراسان رضوی و کرمانشاه و استان های دارای کمترین میزان ثبت طلاق شامل استان های سیستان و بلوچستان ، ایلام ، یزد و چهارمحال و بختیاری بوده و میانگین سن طلاق را 35 و هشت دهم سال در مردان و 30 و 9 دهم سال در زنان است.
بنا به اظهاروی ، نسبت ازدواج به طلاق کشور چهار و چهار دهم ( ثبت یک طلاق در مقابل هر چهار و چهار ازدواج ثبت شده ) است واستان های سیستان وبلوچستان ، ایلام و چهار محال و بختیاری دارای بیشترین نسبت ازدواج به طلاق و استان های البرز ، خراسان رضوی و قم استان های دارای کمترین نسبت ازدواج به طلاق در کشور هستند.
وی یادآور شد : میانگین طول مدت زندگی مشترک در طلاق های ثبت شده هشت و شش دهم سال بوده که 11 و سه دهم درصد زوج ها دوام زندگی کمتر از یک سال داشته اند و در مجموع 45 و پنج دهم درصد طلاق ها مربوط به پنج سال اول زندگی مشترک بوده است.
**18 دلیل اصلی وکلیدی طلاق
معاون سیاسی ، امنیتی و اجتماعی استاندار هرمزگان دراین زمینه می گوید: 18 دلیل اصلی و کلیدی طلاق در این استان مشخص شده که مهمترین آنها به ترتیب شامل ضعف مهارت های زناشویی ، خیانت و سوء مصرف مواد مخدر است.
بهروز اکرمی درگفت وگوبا خبرنگارایرنا افزود: افزایش مهارت های زناشویی می تواند تاثیر قابل ملاحظه ای در میزان کاهش طلاق داشته باشد و آسیب های پس از آن را به شدت کاهش دهد و برای این منظور باید ارائه آموزش های لازم در دستور کار متولیان این حوزه قرار گیرد و میزان تحمل و سازگاری زوج ها افزایش یابد.
وی با بیان اینکه براساس دادهای موجود ثبت احوال ، این استان جایگاه 21 کشوری طلاق را دارد ابراز داشت: برای کاهش طلاق در هرمزگان سندی تهیه شده که بر اساس آن باید در مدت زمان مشخص شاهد کاهش 5 درصدی میزان طلاق باشیم.
اکرمی اظهار داشت : این درحالی است که مردم برخی نقاط هرمزگان برای ثبت ازدواج یا طلاق خود اقدام نمی کنند و یا اینکه به دلیل نبود دفتر طلاق این آمار ثبت نمی شود وبطور حتم اگر این آمار به ثبت برسد جایگاه هرمزگان تغییرهایی خواهد داشت.
وی تصریح کرد: در زمینه آسیب های اجتماعی اعتیاد، طلاق ، حاشیه نشینی ، مفاسد اخلاقی و شهرهای بحرانی جزء پنج آسیب اجتماعی است که رفع آنها مورد نظر مسئولان کشور و مقام معظم رهبری است که4 آسیب از پنج آسیب یاد شده در استان وجود دارد و هیچ شهری از هرمزگان در شرایط بحرانی قرار ندارد.
اکرمی ادامه داد: سند کاهش طلاق و سند کاهش مصرف مواد مخدر در هرمزگان تدوین و تقسیم کار استانی انجام شده که امیدواریم با همکاری همه سازمانها ونهادهای اجتماعی در استان این مشکل رفع و به نتیجه مطلوبی برسد.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری هرمزگان نیز دراین باره می گوید:درسال گذشته 2 هزار و 883 واقعه طلاق در هرمزگان به ثبت رسید که 218 واقعه آن برابر با هفت و نیم درصد کل وقایع طلاق استان مربوط به ازدواج های با فاصله سنی منفی بوده است.
منصور اخلاقی پوردر گفت وگو با خبرنگارایرنا افزود : با وجود مشاهده هم ترازی بین درصد ازدواج های با فاصله منفی با طلاق های با فاصله سنی منفی (ازدواج هایی که سن مرد کمتر از زن است) نمی توان گفت سن عامل اصلی در موفقیت یا شکست این نوع ازدواج ها است.
وی ادامه داد:از سوی دیگر یک هزار و 23 ازدواج معکوس (ازدواج هایی که سن دختر درآنها بیشتر ازسن پسر است) سال گذشته دراستان به ثبت رسید که هفت درصد کل ازدواج های ثبت شده سال 94 را شامل می شود.
وی مجموع ازدواج های ثبت شده در سال گذشته را 13 هزار و 866 واقعه عنوان کرد و افزود : نرخ ازدواج های با فاصله سنی منفی یا معکوس در کشور افزون بر 12 درصد کل ازدواج ها را شامل می شود، همچنین حدود 12 درصد ازدواج های هرمزگان در گروه های سنی همسان به وقوع پیوسته است.
** 761پرونده درخواست طلاق در محاکم قضایی هرمزگان
رئیس کل دادگستری استان هرمزگان با هشدار وضعیت طلاق در استان می گوید: در 6 ماه نخست امسال، از 761 پرونده طلاق در محاکم قضایی در استان، 516 مورد به صورت توافقی صورت گرفته که افزایش این روند در جامعه نگران کننده است.
حجت الاسلام محمدصادق اکبری افزود: تعداد 245 داد خواست طلاق نیز از سوی زوجه صورت گرفته اما تاکنون هیچ دادخواستی مبنی بر درخواست طلاق از سوی زوج مطرح نشده است.
وی به ضرورت هم راستایی برنامه ها به منظور مقابله با طلاق توافقی پرداخت و افزود: افزایش آمار طلاق نیازمند بررسی دقیق زمینه ها و علت های آن از سوی دستگاه های متولی امر پیشگیری از آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی و اندیشمندان حوزه و دانشگاه است.
رئیس کل دادگستری هرمزگان یکی از عواملی موثر در افزایش آمار طلاق را کم توجهی به امور دینی و معنوی عنوان کرد و گفت: التزام زن و مرد به اصول دینی و اخلاقی باعث می شود که کانون خانواده مستحکم باشد و با بروز هر مشکل، اختلاف و تنش زود گذری، ارکان آن به آسانی سست نشود.
اکبری اظهارکرد: اوضاع اقتصادی و معیشتی نیز در مسئله طلاق دخیل دانست و افزود: از دخالت بی جای برخی خانواده ها در تشدید معضل طلاق نباید غافل شد چرا که گاهی مشاهده می شود برخی از نزدیکان به اسم دلسوزی و تعصب خویشاوندی به جای آن که مانع از بروز طلاق شوند، خود در جهت سرعت بخشی در این امر موثر هستند.
این مقام قضایی با اعلام این مطلب که مسائل فرهنگ نیز در افزایش نرخ طلاق بسیار تاثیرگذار است، بر لزوم بازنگری جدی در عوامل پیدایش معضل طلاق از جمله اعتیاد، فقر و بحران های اقتصادی، خشونت در خانواده، نبود مهارت های زندگی مشترک، نبود روابط عاطفی، رفاه زدگی ، دخالت های نابجای اطرافیان و مسائلی از این دست توسط نهادهای متولی امر پیشگیری تاکید کرد.
وی اذعان کرد: در میان برخی زوجین، اصل ازدواج چندان روی اصول و ضوابط خود صورت نمی گیرد و لذا در کمترین زمان ممکن و اغلب در پنج سال ابتدایی تشکیل زندگی مشترک به طلاق توافقی می انجامد و این در حالی است که دین مبین اسلام به خوبی شرایط ازدواج آسان و آگاهانه را تبیین کرده و اگربه توصیه های قرآن و اهل بیت(ع) عمل شود، دچار این مسائل نمی شویم.
اکبری با تاکید بر ضرورت بررسی و ریشه یابی عوامل موثر در ایجاد طلاق توافقی در سطح استان افزود: نخستین قدم برای مبارزه با این پدیده، شناخت عوامل موثر در افزایش آمار طلاق است که در برخی موارد منجر به جدایی زودهنگام زوجین می گردد.
این مسئول تاکید کرد: تشدید فرآیند آموزش های پیش از ازدواج برای زوجین توسط مددکاران باتجربه بهزیستی می تواند در افزایش شناخت و تقویت مهارت های زندگی مشترک آنها با هدف مقابله با عوامل یاد شده تاثیرگذار باشد.
وی یادآورشد: عواملی چون افزایش نرخ طلاق، حاشیه نشینی و اعتیاد را به عنوان مهم ترین بستر و زمینه های پیدایش ناهنجاری ها و انحرافات اجتماعی و یا هر رفتار نابهنجاری در سطح استان هرمزگان نام برد که مقابله با این معضل اولویت دستگاه قضایی استان در اتخاذ تمهیدات پیشگیرانه می باشد.
رئیس کل دادگستری هرمزگان اضافه کرد: باید با برنامه ریزی دقیق که نیازمند اهتمام و عزم همگانی تمامی دستگاه های متولی رسیدگی به این موضوع است، به منظور پیشگیری و ریشه کنی آسیب های اجتماعی از این دست اقدامات لازم صورت گیرد.
اکبری خاطرنشان کرد: دادگستری هرمزگان باتوجه به تاکید مقام معظم رهبری درخصوص لزوم توجه جدی به مقابله با آسیب های اجتماعی و حفظ شان و کرامت زنان و کودکان و احیای حقوق مادی و معنوی آنها بر مبنای حقوق اسلامی و تدوین سیاست های اجرایی در این راستا، سیاست های پیشگیری، مبارزه و بازتوانی آسیب دیدگان اجتماعی را تدوین کرده و با تشکیل کارگروه هایی قصد دارد با بهره گیری از تمامی امکانات در جهت رفع معضلات اجتماعی و حفظ نظم و امنیت اجتماعی تلاش موثری انجام دهد.
** عدالت جنسیتی در تمام حوزه ها
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری هرمزگان دراین باره می گوید: سیاست کلان دولت تدبیر و امید در حوزه زنان، برقراری عدالت جنسیتی در تمامی حوزه ها از جمله اشتغال، مدیریت زنان و خانواده و مشارکت های اجتماعی است.
زهرا یعقوب نژاد افزود: عدالت جنسیتی در واقع رعایت تناسب زنان و مردان در دسترسی به همه امکانات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است که باید به معنای واقعی در جامعه اجرایی شود و حضور مساوی بانوان در جامعه ضروری است ، لازم است این موضوع در سطح استان و کشور نیز نهادینه شود.
وی ، محورهای اولویتی دفتر بانوان را خانواده ، سلامت جامعه زنان، اشتغال و کاهش آسیب های اجتماعی امور بانوان ذکر کرد و گفت: برای حل مشکلات باید از درون خانواده ها شروع کرد چرا که اگر تنش ها و مسائل در خانواده برطرف شود منجر به سلامت زنان ، اشتغال و کاهش آسیب های اجتماعی می شود.
وی اضافه کرد: حوزه زنان با مشکلات و آسیب های اجتماعی از جمله اعتیاد ، خشونت های خانوادگی، فرار دختران و طلاق دست و پنجه نرم می کند، اما آمار استان هرمزگان نسبت به سایر استان ها تهدید کننده و خطرآفرین نیست.
وی یادآورشد: اولویت برنامه های دفتر امور بانوان استان در واقع پیشگیری از آسیب های اجتماعی است که در این راستا یک گروه کاری پیشگیری از آسیب های زنان در استان فعال است که مشکلات را رصد و به کاهش و کُند شدن آمار آسیب ها کمک می کند.
این مسئول خاطرنشان کرد: در ستاد ملی آسیب های اجتماعی در سطح استان به ریاست استاندار عضو هستیم که مسائل و مشکلات مربوط به زنان را پیگیری و رصد می کنیم.
یعقوب نژاد درادامه به طرح ها و برنامه های دفتر امور بانوان اشاره کرد و گفت:امسال 2 کار شاخص در دولت یازدهم انجام شد که یکی بحث احداث بوستان های بانوان بوده که 22 بوستان کلید خورد و تاکنون 13 مورد به دستور استاندار افتتاح شده و مابقی نیز تا پایان کار دولت انجام می شود.
وی از دیگر طرح های دولت که مورد درخواست زنان برای استفاده از فضای ساحل بوده را پروژه پلاژ بانوان عنوان کرد و افزود: هم اکنون 70 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و امیدواریم تا پایان دور اول دولت روحانی افتتاح شود.
مدیرکل امور بانوان وخانواده استانداری هرمزگان ، کاهش ساعت کاری زنان با شرایط خاص، مرخصی 9 ماه زایمان ، اجرای برنامه های شاد و مفرح (نیم ساعت ورزش ) را از دیگر طرح های در دست پیگیری دفتر بانوان عنوان کرد.
یعقوب نژاد گفت: لایحه کاهش ساعت کاری بانوان شاغل دارای شرایط خاص در مجلس تصویب شده و شورای نگهبان اشکال های آن رفع کردند و برای ابلاغ به دستگاه ها ارسال می شود.
وی با اشاره به اینکه برای کاهش ساعت کاری زنان منتظر ابلاغ آن هستیم، گفت: زنان سرپرست خانوار ، زنان با داشتن فرزند زیرشش سال و مادران که فرزندان معلول دارند بانوان شاغل دارای شرایط خاص هستند که با اجرای این طرح به جای 44 ساعت کار 36 ساعت کار انجام می دهند.
این مسئول به اجرای 2 طرح بزرگ در حوزه زنان که موفق به دریافت اعتبار شدند ، اشاره و اظهارکرد: طرح توان افزایی و ارتقای تاب آوری برای نخستین بار با موافقت نامه معاونت امورزنان و خانواده ریاست جمهوری و استاندار هرمزگان و با همکاری سازمان های مردم نهاد در نیمه نخست امسال اجرایی شده است.
یعقوب نژاد اضافه کرد: طرح توان افزایی زنان مسئول و مدیرکل نیز از دیگر طرح های مهم در دست اجراست که در این راستا کارگاه های آموزشی در جهت ارتقای مدیریت با همکاری دستگاه های مسئول برگزار می شود.
وی ادامه داد: تفاهم نامه های همکاری مشترک در چهار ماه نخست امسال با دستگاه های اجرایی استان از جمله آب منطقه ای، دادگستری و اداره کل زندان ها امضا شد که هدف، هماهنگی و پیگیری وظایف زنان در نهادهاست.
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری هرمزگان گفت: دفتر امور بانوان، اعتبارات مصوب ندارد و بودجه ریزی در قالب برنامه های فرهنگی و اجتماعی ارائه می شود و این دفتر در واقع سیاست گذار حوزه زنان و خانواده است و طرح ها و مسائل و مشکلات را شناسایی و در دستگاه های اجرایی ایجاد حساسیت می کند و اعتبارات از طریق تصویب طرح ها در کارگروه زنان و خانواده مطرح و در شورای برنامه ریزی استان جذب می شود.
امروز مشکل شناخت وانتخاب در ابتدای زندگی ، عدم مراقبت وتفاهم و زیادی خواهی زوجین در ادامه زندگی موجب شده بنیان بسیاری از خانواده ها متزلزل شود که بایستی آموزش مهارت و نه گفتن به خواسته های سطحی وبدون مطالعه به جوانان داده شود تا به این مرحله از زندگی نرسند.
بسیاری از خانواده نسبت به همدیگر هیچ شناختی ندارند وتنها با دیدن شکل وقیافه افراد دل باخته هم می شوند درحالیکه از گذشته وعقبه زندگی همدیگر بی اطلاع هستند و برخی هم در ابتدا واقعیت های زندگی خود به شریک آینده خود بازگو نمی کنند درحالیکه مهمترین بخش زندگی اطمینان از یکدیگر است.
پیامدهای مثل باقی ماندن بچه های طلاق ،مسائل اخلاقی وفساد ، فقر و دزدی و هزار مشکلات اجتماعی نتیجه جدایی زوجینی بوده که از ابتدا به انتهای راه فکر نکردند و از زیر بار مسئولیت فرار کرده ومشکلات و هزینه های برای دولت ها بوجود می آورند.
6048
نگارنده : خلیل تنیده
