ساختمان شهرداری ارومیه

ساختمان شهرداری ارومیه یکی از بناهای تاریخی این شهر است که در قسمت شرقی میدان قدیمی و بزرگ انقلاب قرار دارد.

نقشه این بنا توسط طراحان آلمانی ترسیم و توسط معماری به نام مشهدی محمد حسین معمار معروف به “ملا اوستا”، چیره دست ترین معمار زمان خود، در حدود سال 1310 شمسی بنا نهاده شد. این شخص با وجود نداشتن تحصیلات دانشگاهی در اصول فنی معماری مهارت کامل داشت به طوری که این فرد در اجرای نقشه های شهرسازی آن دوره تأثیر بسزایی داشت.

از مهمترین رویدادهای تاریخی که در اطراف ساختمان شهرداری ارومیه روی داد، می توان به واقعه بمباران پادگان توسط ارتش روسیه در حمله متفقین به ایران (30 شهریور 1320 هجری شمسی) اشاره کرد که در اثر این حادثه ناگوار قسمتی از نمای جنوبی این بنا تخریب شد. که بازسازی و مرمت دوباره این بنا توسط دو نفر یکی بنام اوستا مجبور و دیگری توسط یک استاد کار ارمنی انجام گرفته است.

نمای خارجی ساختمان شهرداری ، دو نیم برج داشته و پنجره های این ساختمان دارای قاب بندی بوده و سقف آن نیز شیروانی است. از آنجایی که بنای ساختمان شهرداری ارومیه توسط متخصصین آلمانی تهیه شده فرم پلان به صورت عقابی با بال های گشوده طراحی شده است. در پیروی از این اصل طراح مجبور به رعایت تقارن نسبت به محور عرض شده و نیز قسمت هایی از پلان بنا با زاویه 45 درجه طراحی نموده است. مصالح عمده به کار رفته در این بنا آجر، چوب و سنگ بوده است و ملات به کار رفته در آن شفته آهک می باشد. بنا کلا تیرچوبی است. موقعیت استراتژیکی ارومیه به عنوان یک شهر مرزی به علاوه اوضاع نا آرام این شهر در آستانه حکومت باعث گردید تا رضا شاه توجه خاصی نسبت به این منطقه داشته باشد. شکل گیری میدان ایالت (میدان انقلاب) با هیبتی کاملا حکومتی نظامی خود به نوعی بیان کننده نماد اقتدار و قدرت حکومت وقت، از طریق عناصر شهری بوده است.