به بهانه هَرَس، از ریشه زدند
خبرگزاری ارک – با آنکه گروهی از حفاظت محیط زیست برای دیدن باغِ خانه 240 ساله بنکداریان رفته بودند تا شاید درختان این خانه-باغ از بریدن نجات پیدا کند، اما راه به جایی نرسید و درختان این خانه را به بهانه هَرَس کردن از ریشه زدند.
مهرماه امسال بود که لودرها به دلیل ایجاد گذر و مسیر عبوری جدید در تبریز توسط شهرداری به سمت خانه بنکداریان حرکت کردند. لودرها دیوارهای خانه-باغ بنکداریان را تخریب کردند و حالا درختان آن را قطع کرده و داخل استخر خالی خانه ریخته‌اند تا یکی دیگر از شریان‌های تنفسی شهر تبریز از بین برود و اسم خانه – باغ برای نسل جدید تبریز به خاطره‌ها بپیوندد.
فرزین حق‌پرست – مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی – پیش از این درباره این خانه به ایسنا گفته بود: «متأسفانه مشاور در طرح تفصیلی شهر تبریز مسیرگشایی را از وسط خانه «بنکداریان» دیده است. از طرف محیط‌زیست هم گروهی برای دیدن باغ به محل رفتند، اما از آنجا که درختان باغ کهنسال نیستند، به گفته‌ی کارشناسان قابلیت ثبت ندارند، با این وجود معتقدیم برای حفظ باغ، این محیط زیست است که باید همه‌ی تلاش خود را به کار گیرد. »
توفیق وحیدی‌آذر، پژوهشگر و دوستدار میراث فرهنگی آذربایجان‌شرقی درباره آخرین اتفاقات خانه بنکداران تبریز می‌گوید: دیوار جدیدی کنار خانه کشیده‌اند و درختان این خانه باغ را به بهانه هرس کردن بریده و داخل استخر خالی خانه ریخته‌اند.
او ادامه می‌دهد: این آثار به اصطلاح ثروت ملی و متعلق به مردم هستند و نمی‌توانند تنها به یک فرد تعلق داشته باشند. مثل یک کتاب خطی قدیمی؛ آیا کسی که مالک یک کتاب خطی قدیمی است می‌تواند آن را خراب کند؟!
این پژوهشگر اضافه می‌کند: ساختمان باغ یک مجموعه و خانه – باغ است که بدون هم معنی نمی‌دهند. حالا شهرداری با کسب موافقت مالک اجازه داده تا دیواری برای آن درست کنند و بافت کم‌کم برای تخریب آماده شود. البته محل گذر عابر ساخته شد.
وحیدی‌آذر بیان می‌کند: به نظر من نباید اجازه می‌دادند دیوار اصلی خانه خراب شود. نمی‌توانیم بگوییم بخشی از مجموعه را نگه می‌داریم و بخش دیگر آن را خراب می‌کنیم. شاید اگر شهردار منطقه عوض می‌شد، احتمال اینکه این پروژه اجرا نشود زیاد بود. درست است که این برنامه در طرح تفصیلی آمده است، اما افراد این طرح را تعیین می‌کنند و در آن دخیل هستند.
او می‌گوید: شاید اگر تعداد بیشتری مشابه این خانه باغ در اطراف این منطقه وجود داشت، این کار صورت نمی‌گرفت. در خیابان ششگلان تبریز خانه قدیمی به نام خانه امام جمعه وجود داشت که مجوز تخریب آن را 25 سال پیش دادند و بیش از 30 خانه در آن محل ساختند. عمارت بزرگی که هویت فرهنگی و تاریخی شهر تبریز بود. خانه بنکداران نیز یک مجموعه هنری است که می‌توانست تبدیل به یک موزه شود و نمودی از زندگی شهری مردم تبریز برای نسل آینده باشد. زیرا شاید 10 سال آینده دیگر مفهومی از خانه باغ وجود نداشته باشد و تنها خانه کبریتی‌های آپارتمانی باقی بماند و مفهومی از خانه با حیاط و حوض وجود نداشته باشد.
وحیدی‌آذر همچنین بیان می‌کند: اگر شهرداری مجوز ساخت و ساز به خانه‌های مجاور این بنای قدیمی را نمی‌داد می‌توانست به جای تخریب باغ این خانه خیابان را از اطراف آن و خانه را به شکل میدان در وسط نگه دارند.
