پرخاشگری و خشم پاسخی به ناکامی در زندگی اجتماعی است

‌‌‌‌‌پایگاه خبری ارک :
محسن صفایی روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: نوجوانی یکی از مهم‏ترین مراحل گستره زندگی است که نیاز اصولی به هدایتگری و مهارت های زندگی به ویزه از سوی والدین دارد.
وی بیان کرد: نوجوانان در سن هویت یابی و مسیر بالغ شدن شخصیتی قرار دارند اما این موضوع هرگز به آسانی تحقق نمی‌‏پذیرد.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی ادامه داد: کودکان و نوجوانان هر جامعه سرمایه های بنیادی هستند و توجه به بهداشت روانی و حمایت های خاص در مراقبت های دوران گذار به بزرگسالی اهمیت ویژه ای دارد.
صفایی اظهار کرد: تدوین منشور بهداشت روانی برای کودکان و نوجوانان برای رسیدن به سعادت جامعه و نشاط و زندگی لذت بخش جوانان ضروری است.
وی گفت: نوجوان در اجتماع زندگی می کند و به عنوان یک کنشگر اجتماعی باید پیوست های سازگار را با قشرهای مختلف بیاموزد و تجربه کند و اگر مهارت این بخش با کاستی مواجه باشد، نتیجه آن ناکامی و شکست و بروز رفتارهای ناهنجار نظیر خشم و پرخاشگری است.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی ادامه داد: واکنش های افراد در مقابل ناکامی بسیار متفاوت است زیرا عوامل مایوس کننده وشکس دهنده متعدد هستند و شخصیت و ظرفیت افراد ناکام شونده نیز دامنه بسیار گسترده دارد.
صفایی عنوان کرد: پرخاشگری رفتار خشن و تند به هنگام نبود سازگاری با موقعیت، خشم یکی از اساسی‌ترین و فراگیرترین هیجان‌ها در وجود آدمی است که مهارت کنترل آن بسیار اهمیت دارد.
وی توضیح داد: خشم غریزه ای است که بروز آن در برابر موقعیت های نامتعادل طبیعی است و تا حدودی باید وجود داشته باشد اما این خشم نباید به موج منفی، رفتارهای نابهنجار و صدمه به افراد دیگر بینجامد و آسیب زا شود.
با بیان اینکه خشم یک احساس پیچیده است که به صورت جسمانی و هیجانی ابراز می شود، اضافه کرد: خشم واکنش طبیعی ارگانیسم نسبت به شرایط و موقعیت هایی است که در آن دچار ناکامی می شویم و احساس تهدید می کنیم، یا معتقدیم صدمه خواهیم دید یا فردی در مورد ما دچار اشتباه شده که این احساس می تواند در طیف خفیف ناخوشایند تا یک احساس شدید عصبانیت بروز کند.
صفایی اظهار کرد: پرخاشگری بخش مشترکی از زندگی اجتماعی است، زیرا کمتر کسی را می توان یافت که با بیان های تند و انتقادهای شدید به دیگران آزار نرسانده باشد یا در هنگام خشم، رفتار خشنی انجام نداده باشد.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی ادامه داد: خشم یا عصبانیت را می‌توان یک حس قوی نارضایتی یا تعارض تعریف کرد که مجموعه‌ای از شرایط و فاکتورها به آن دامن می‌زنند.
صفایی عنوان کرد: عصبانیت به عنوان یک حس طبیعی در وجود بشر به ما هشدار می‌دهد که در روند اوضاع یا محیط پیرامونمان مشکلی وجود دارد که نیاز به رسیدگی و توجه دارد؛ به گفته آرلین هیرش مشاور کاریابی و روان‌شناسی در شیکاگو، خشم یا عصبانیت موقعی بروز می‌کند که افراد از انجام کاری که می‌خواهند منع شده یا مجبور به انجام کاری برخلاف تمایل خود می‌شوند و به عبارتی دیگر، مورد سوء استفاده قرار می‌گیرند رخ می دهد.
وی بیان کرد: با این حال بیشتر کارمندان در محیط کار زمانی در خود احساس عصبانیت می‌کنند که با پیشنهادهای آنان موافقت نمی‌شود، افراد ضعیف و ناکارآمد به جای آنها پاداش می‌گیرند و ارتقای شغلی می‌یابند یا افراد بالادست آنها به خاطر اموری پیش پا افتاده یا اشتباهاتی که تقصیر آنها نبوده دست به توبیخ آنها می‌زنند.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی به تشریح عوامل پرخاشگری در نوجوانان پرداخت و گفت: یکی از دلایل پرخاشگری نوجوانان پسر افزایش ترشح هورمون تستسترون (معروف به هورمون پرخاشگری) در دوران بلوغ است که با افزایش ترشح این هورمون نوجوان دچار برانگیختگی‌های جنسی می‌شود و ناتوانی در ارضای این برانگیختگی می‌تواند منجر به پرخاشگری شود.
صفایی با باین اینکه پایین بودن قند خون به عنوان یک عامل خصومت و تمایلات پرخاشگرانه عمل می‌کند، ظهار کرد: از دیگر عوامل مهم رفتار پرخاشگرانه، شیوه‌های تربیتی مستبدانه و پرخاشگرانه در خانواده است و اگر نوجوانی پرخاشگری می‌کند، بررسی شیوه تربیتی پدر و مادر نیز ضرورت دارد.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی اضافه کرد: پدر یا مادری که در خانواده پرخاشگری می‌کنند سرمشقی برای نوجوان خود می‌شوند.
صفایی اظهار کرد: نوجوان با مشاهده و تقلید رفتار پرخاشگرانه والدین از آن الگو می گیرند و در فشار وناکامی‌ها و کنار آمدن با موقعیت‌های سخت زندگی از آن به عنوان حربه تدافعی استفاده می‌کند.
وی گفت: نبود شناخت کافی از خود، تغییرات فیزیکی و جسمی بدن، تغییرات روحی و روانی نوجوان که نیاز به تایید دارند، اجابت نشدن خواسته و توقع از سوی پدر و مادر و احساس محرومیت و مقایسه شدن با دیگران، از دیگر علل پرخاشگری در نوجوانان است.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی ادامه داد: عوامل پرخاشگری و رفتارهای تند نوجوانان در سه دسته زیست شناختی، روان شناختی و فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی تقسیم می شود.
وی گفت: افسردگی، الگوهای شخصیتی و تاثیر احساس گناه از مهمترین عوامل روان شناختی محسوب می شود.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی افزود: در بحث عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی، خانواده، فقر، تاثیرات الگویی، تاثیرات پاداش و تایید اجتماعی و تاثیر وسایل ‏ارتباط جمعی موثر است.
صفایی بیان کرد: گام اول در راستای درمان پرخاشگری شناخت و ریشه‌یابی علل آن است و با شناخت عمیق این عوامل می‌توان همکاری‌های لازم را برای کاستن از میزان و شدت پرخاشگری ارائه کرد.
وی توصیه کرد: برای کنترل خشم نوجوانان هرگز و تحت هیچ شرایطی نباید از نصیحت بهره جست و بر اساس نظر روان شناسان فرد عصبی آماده شنیدن بهترین و با ارزش ترین نصایح نیست و این روش تاثیری در وی ندارد.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی افزود: در شرایط خشم باید اجازه تخلیه به نوجوان داده شود و شکایات و مسائل او را شنید و با اشتیاق در شنیدن مسائل او به طور عملی نشان داد که تحمل و صبر می تواند به کنترل عصبانیت کمک کند.
صفایی بیان کرد: هرگز نوجوان پرخاشگر را نباید در فشار قرارداد و زمینه تخلیه روانی او باید فراهم باشداما رفتارهای نابهنجارش را تا حد ممکن کم کرد.
مشاور امور خانواده اداره کل آموزش و پرورش استان مرکزی افزود: بروز مشکلات زناشویی در برابر فرزندان می تواند عامل ایجاد و تشدید پرخاشگری باشد.
صفایی تاکید کرد: شناخت نوجوان، یافتن علت رفتار پر خاشگرانه، خودداری از نصیحت های افراطی ،حفظ آرامش خود در مقابل پرخاشگری نوجوان، همدردی به جا و به موقع با نحوی که نوجوان به رفتار خود فکر کند، تذکر و انتقاد منطقی و جدی در صورت تکرار رفتار پر خاشگرانه، بیان موثر و به موقع نگرانی خود از رفتار های پرخاشگرانه، آموزش چگونگی کنترل رفتارهای پرخاشگرانه به نوجوان، احترام و یاری به نوجوان و بالا بردن درک و آگاهی نوجوان نسبت به رفتار هایش همینطور چگونگی برخورد با مشکلات، از جمله رفتارهایی است که در کاهش پرخاشگری نوجوانان و سایر اقشار مردم موثر است.
3005/ 6013/6012