فلات ایران قلب فلزکاری کهن در آسیای میانه و باختری
خبرگزاری ارک: دبیر کارگروه میراث معدنکاوی و فلزگری کهن با اشاره به آغاز فعالیت دوباره این کارگروه پس از چند سال وقفه در پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی – فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، گفت: فلات ایران قلب فلزکاری کهن در آسیای میانه و باختری است.
حمید فدایی افزود: پراکندگی انبوه اشیا فلزی و معادن باستانی در ایران با قدمتی از هزاره هفتم قبل از میلاد نشانگر حضور فلات ایران به عنوان قلب فلزکاری کهن در ناحیه آسیای میانه و باختری است.
وی ادامه داد: انباشت فراوان بقایای ذوب فلزات که به اشکال گوناگون در جای جای این گستره پهناور جغرافیایی پراکنده اند، در دهه های اخیر موضوع پژوهش متخصصین علوم حفاظت، باستان شناسان و پژوهشگران هنر و صنعت فلزکاری کهن شده است.
وی اضافه کرد: همچنین وجود معدنکاوی، ذوب فلز و فلزکاری در تمدن های تل ابلیس، تپه یحیی، شهداد، شهر سوخته، تپه سیلک و اریسمان گواه این موضوع است.
دبیر کارگروه میراث معدنکاوی و فلزگری اظهار کرد: هر چند تاکنون تلاش های مفیدی برای آشکار کردن شیوه های فلزکاری باستان به عمل آمده اما هنوز نیاز به مطالعات فراگیر و منظم تر در این زمینه احساس می شود.
فدایی افزود: نیازسنجی در حوزه میراث معدنکاوی کهن در ایران، تدوین و برنامه ریزی برای انجام پژوهش های منظم با استفاده از ظرفیت های داخل و خارج از پژوهشگاه اعم از انجام مطالعات مستندنگاری و حفاظت، بررسی، کاوش و فراهم کردن مقدمات ثبت این میراث و ارایه پیشنهاد به منظور معرفی و حفاظت بهینه آن از اهم وظایف این کارگروه است.
وی ادامه داد: در نشست های این کارگروه تاکنون موضوع هایی از جمله ضرورت شناسایی و مکان یابی محوطه های باستانی با شواهد فلزگری و تهیه نقشه پراکنش محوطه ها، لزوم ثبت موقعیت معادن باستانی به منظور تهیه پایگاه داده و تهیه نقشه پراکندگی مورد بررسی قرار گرفته است.
فدایی گفت: ضرورت انجام مطالعات تکنیکی و آزمایشگاهی بر روی شواهد به دست آمده از محوطه های معدنی و فلزکاری و لزوم تهیه کتابشناسی جامع در حوزه مباحث معدنکاوی و فلزگری کهن و گردآوری ترجمه و انتشار بخشی از کتاب ها و مقالات مرتبط با موضوع نیز از عناوین مطرح شده در این کارگروه است. بر اساس گزارش پژوهشگاه میراث فرهنگی، این کارشناس افزود: همچنین در سال جاری انجام طرح جامع پژوهشی در زمینه میراث معدنکاوی و فلزگری کهن در برنامه مطالعاتی کارگروه قرار دارد.
وی تصریح کرد: پژوهشکده حفاظت و مرمت طی دو دهه اخیر در حوزه معدنکاوی و فلزکاری کهن اقدامات بسیاری از جمله برگزاری همایش بین المللی فلزکاری کهن در آسیای میانه و باختری در سال 1376، برگزاری دوره آموزشی معدنکاوی کهن و فلزکاری در کاشان در سال 1378و آغاز بکار پروژه مشترک مطالعات معدنکاوی و فلزکاری کهن در مناطق اریسمان، محوطه معدنی وشنوه قم و محوطه معدنی انارک در فاصله سال های 1379 تا 1384 انجام داده است.
