پاسخ به نیازی فناورانه| افراد کم‌توان جسمی با محصول ایرانی راه می‌روند

شرکت دانش‌بنیان پویندگان دانش سیستم‌های توان‌افزای پاسارگاد با حضور جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها، پژوهشگران و متخصصان حوزه سیستم‌های رباتیک کمک حرکتی و توان بخشی مناسب بیماران، سالمندان و افراد کم‌توان، شکل گرفت. این شرکت با استفاده از توانمندی‌های علمی موجود در کشور موفق به ساخت ربات اسکلت بیرونی پایین تنه اکسوپد (Exoped) برای راه رفتن بیماران دارای ناتوانی در ناحیه پایین تنه شده است.

به گفته مصطفی حوائجی مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان، ربات اسکلت بیرونی اکسوپد «Exoped Robotic Exoskeleton» یک ربات توانبخشی ویژه راه رفتن افراد دچار کم‌توانی و ناتوانی در استفاده از اندام‌های پایین تنه است. این ربات به کاربر در راه رفتن، نشستن و برخاستن کمک می‌کند و می‌تواند به عنوان جایگزین ویلچر استفاده شود.

این ربات در قالب دو نسخه درمانگاهی و شخصی ارائه شده است. نسخه درمانگاهی به همراه حامل نگهدارنده کاربر و نرم‌افزار ویژه کنترل ربات ارائه می‌شود. در نسخۀ درمانگاهی، کاربر زیر نظر پزشک یا کارشناس توانبخشی از دستگاه استفاده می‌کند. در نسخه شخصی هم، ربات به همراه عصا، باتری‌های قابل شارژ و رایانه کنترل کننده داخلی ارائه می‌شود و کاربر می‌تواند از آن در منزل و بیرون از خانه آزادانه استفاده کند.

این فعال دانش‌بنیانی ادامه می‌دهد: ربات اسکلت بیرونی اکسوپد «Exoped » یک ربات توانبخشی ویژه راه رفتن افراد دچار کم‌توانی و ناتوانی در استفاده از اندام‌های پایین‌تنه است. این ربات به کاربر در راه رفتن، نشستن و برخاستن کمک می‌کند و می‌تواند به عنوان جایگزین ویلچر استفاده شود.

بازگرداندن توانایی راه رفتن به افراد کم‌توان و ناتوان پایین تنه بیش از هر چیز بر روحیه، اعتماد به نفس و امید آنان به زندگی اثر قابل توجهی دارد. افزون بر این امکان ایستادن، نشستن و راه رفتن کاربران به آنان استقلال بیشتری در زندگی می‌دهد. همچنین تحرک بیشتر موجب بهبود وضعیت فیزیکی از جمله بهبود گردش خون، تنظیم فشار خون، بهبود تنفس، جلوگیری از مشکلات گوارشی و کلیوی، زخم بستر، دردهای مزمن و تضعیف ماهیچه‌ها می‌شود. از اکسوپد می‌توان برای توانبخشی افرادی که دچار اختلال در الگوی راه رفتن هستند استفاده کرد.

به گفته حوائجی، اکسوپد یک ربات اسکلت بیرونی پایین تنه است که قادر است وزن بیمار را تحمل کرده و به زمین انتقال دهد. این ربات بر روی لباسهای کاربر پوشیده می‌شود. اکسوپد از چهار موتور الکتریکی پر قدرت در مفاصل لگن و زانو بهره می‌برد که قادرند پاهای بیمار را با الگوهای حرکتی گوناگون و سرعتهای مختلف حرکت دهند. بدین ترتیب کاربر قادر است بدون نیاز به صرف انرژی چندانی به کمک اکسوپد راه برود.

افرادی که دچار فلج پایین تنه (paraplegia) هستند و همچنین افراد دچار ضعف عضلانی و یا اختلال حرکتی در ناحیه پایین تنه می‌توانند از ربات اسکلت بیرونی اکسوپد استفاده کنند. برای استفاده از دستگاه لازم است کاربر توانایی کافی در کنترل بدن خود به کمک دستهایش را داشته باشد. نسخه درمانگاهی این محصول می‌تواند در آزمایشگاه‌های علوم اعصاب، توانبخشی، کاردرمانی و ارتوپدی فنی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین مراکز تحقیقاتی می‌توانند از این وسیله استفاده کنند.

حوائجی با بیان این‌که نیاز به این محصول هنوز در دنیا هم به درستی شناخته نشده وارداتی در این زمینه به کشور نداشتیم که ارزبری داشته باشد، می‌گوید: اما تولید این محصول در ایران در مقایسه با تولیدات دیگر کشورها حدودا ۵۰ میلیون دلار در سال کاهش ارزیری به همراه دارد.

محصولات این شرکت دانش‌بنیان در برخی بیمارستان‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. این محصولات با کیفیتی هم‌پای دیگر کشورها تولید می‌شود که اگر بازار بین‌المللی برای آن ایجاد شود قطعا ارزآوری خوبی برای کشور خواهد داشت. این کار به حمایت‌های دولتی هم نیاز دارد.