آسیب شناس اجتماعی: داعش فرهنگی جامعه را تهدید می کند

خبرگزاری ارک، مجید ابهری در میزگردی که به میزبانی خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) برگزار شد، به تحلیل آسیب های اجتماعی و عوامل شکل گیری آنها در جامعه پرداخت و افزود: در جامعه ایران هر لحظه پدیده ای مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و وقتی تب آن بالا گرفت به فراموشی سپرده می شود.

وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب در مورد «تهاجم فرهنگی» و «ناتوی فرهنگی» ادامه داد: ایشان از این مساله به عنوان خطری یاد کردند که کیان خانواده را هدف قرار داده و نسبت به تغییر سبک زندگی هشدار دادند، اما گویی نخبگان ما در آن زمان متوجه نشدند که این مساله چه بر سر ما آورده است.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه خاکریزهای فرهنگی ما توسط «اسب تروا فرهنگی» اشغال شده، اضافه کرد: امروز شاهدیم از هر یک ازدواج، یکی منجر به طلاق می شود، این در حالیست که دو میلیون و 500 هزار زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارد که سالی 60 هزار نفر به آنها اضافه می شود.

وی با اشاره به وجود زنان «معلقه» در کشور تصریح کرد: این زنان دارای شوهر هستند اما در عین حال فاقد شوهر هستند، بدین معنا یا شوهران آنها مفقود هستند و یا زندانی، در حالیکه این زنان در آمارها نیز گنجانده نشده اند و نهادهایی نظیر کمیته امداد و بهزیستی نیز به آنها کمکی نمی کنند، در حالیکه وضعیت آنها از بیوه ها هم بدتر است.

** دلایل محیطی، فرهنگی و رفتاری طلاق

ابهری با بیان اینکه طی 30 سال فعالیت در امر مشاوره خانواده بیش از 150 هزار پرونده طلاق را بررسی کرده، گفت: نتایج بررسی این پرونده ها نشان داد که طلاق سه دلیل محیطی، رفتاری و فرهنگی دارد که از جمله این علل می توان به اعتیاد، بیکاری، همسرگزینی نامناسب، در نظر گرفتن معیارهای ظاهری هنگام ازدواج، بی توجهی به فرهنگ مشاوره، شرایط دشوار محیطی مانند آلودگی صوتی و تنفسی، عدم دخالت بزرگترها و ریش سفیدها و تغییر سبک زندگی اشاره کرد.

این کارشناس آسیب شناسی اجتماعی با بیان اینکه اکنون 80 درصد طلاق های توافقی در سه سال نخست زندگی رخ می دهد، عمر مفید زندگی ها را سه سال عنوان و تصریح کرد: هیچیک از باورهای دینی و یا سبک های غربی را قبول نداریم در حالیکه هیچ کشوری این وضعیت را ندارد.

وی با اشاره به تبلیغ های فراوان شبکه های ماهواره ای ادامه داد: محور فعالیت این شبکه ها بر سه محور چاقی و لاغری، کوچک کردن بینی و ناتوانی جنسی است.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی به جوانان توصیه کرد بدون مشاوره نه شاهد صیغه عقد باشند و نه صیغه طلاق.

این کارشناس آسیب شناسی اجتماعی با اشاره به آسیب های ناشی از فضای سایبری و شبکه های اجتماعی یادآور شد: متوسط زمان گفت وگو در میان خانواده های ایرانی 17 دقیقه است، هر چند این زمان نیز در حال تماشای سریال از شبکه های ماهواره ای می گذرد در حالیکه کسی به این مساله توجه ندارد.

وی با انتقاد از صدا وسیما به خاطر برخی برنامه ها و سریال های تبلیغی افزود: در برخی از این فیلم ها و برنامه ها شاهد هستیم برای اسپانسرها بصورت ناشیانه و محسوس تبلیغ می شود.

ابهری گفت: در ژاپن الکترون های ماهواره ای اجازه ورود به این کشور را ندارند در حالیکه 220 شبکه تلویزیونی در آن فعالیت دارند.

وی با بیان اینکه پرکاری فرهنگی بیرونی و کم کاری فرهنگی درونی داریم، از سخنرانی و میزگردهای بی نتیجه در این حوزه انتقاد کرد و افزود: نتیجه این روند افزایش آمار طلاق، اعتیاد و خودکشی در جامعه علیرغم وجود 22 سازمان و نهادی است که بودجه میلیاردی در اختیار دارند.

ابهری با بیان اینکه شبکه های ترکیه ایی به بهانه تبلیغ درباره کنسرت خوانندگان لس آنجلسی، جوانان را به این کشور دعوت می کنند، افزود: این افراد به ترکیه سفر می کنند غافل از اینکه چه بر سرشان خواهد آمد، آنها انواع ویروس های فرهنگی و بیماری را با خود وارد کشور می کنند.

وی ادامه داد: خیلی از این گردشگری ها مفسده محور نیست، اما جوانان به دلیل اینکه قادر به تفکیک مسایل نیستند، در این سفرها اقدام به مفسده هایی نظیر مشروب خواری می کنند.

این آسیب شناس رفتاری، از شبکه های اجتماعی مانند وایبر، واتس آپ و تانگو به عنوان ابزاری یاد کرد که با مدیریت رژیم صهیونیستی، ماموریت فروپاشی خانواده و طلاق های عاطفی را برعهده دارند.

** طلاق عاطفی میان تحصیلکرده ها سه برابر بیش از بقیه

وی با بیان اینکه وقوع طلاق های توافقی نگران کننده شده است، گفت: طلاق عاطفی میان تحصیلکرده ها سه برابر بیش از افراد غیر تحصیلکرده است در حالیکه برخی رسانه ها و تبلیغات مردم را تشویق به این کار می کنند.

ابهری به تبلیغ برخی روزنامه ها با عنوان «طلاق توافقی تضمینی 5 روزه» اشاره کرد و افزود: چرا نباید از ادامه کار این روزنامه ها ممانعت کرد، این رسانه ها در ازای دریافت 10 میلیون تومان بدون نیاز به حضور زوجین اجازه طلاق توافقی را برای آنها دریافت می کنند.

وی با انتقاد از برخی نهادها و افراد به دلیل کم کاری در این حوزه ادامه داد: به کمک دولت برای دعوت از نخبگان با هدف کمک به این مساله امیدوار بودیم اما وعده تشکیل یک اتاق فکر با بهره مندی از نظرات کارشناسان، آسیب شناسان، نخبگان و متخصصان بوقوع نپیوسته است.

این آسیب شناس اجتماعی با هشدار درباره افزایش رو به رشد طلاق، به انجام مشاوره های قبل از ازدواج تاکید کرد و افزود: ترویج سبک زندگی ایرانی – اسلامی، کاهش دامنه نفوذ ماهواره ها، بهره مندی از تجربه و دانش حوزه های علمیه از جمله راهکارهای پیشنهادی برای پیشگیری از وقوع طلاق است.

به گفته ابهری، بجز پایان نامه های زیادی که در مقاطع ارشد و دکترا در زمینه طلاق ارائه شده ، 400 هزار پژوهش تا پایان سال 93 نیز صورت گرفته که نتوانسته راهگشای این مساله باشد.

** در شرایط کنونی طلاق اولین راهکار شده است

دیگر محقق، نویسنده و پژوهشگر اجتماعی حاضر در این میزگرد گفت: طلاق یک آسیب اجتماعی است و در جامعه رشد طلاق را شاهد هستیم.

طهورا نوروزی ادامه داد: یک زندگی غیرعاقلانه از عاقلانه ترین طلاق ها بهتر است و در این زمینه طلاق آخرین راهکار است.

نوروزی تصریح کرد: در شرایط کنونی طلاق اولین راهکار شده و این پدیده یکسری عوامل بیرونی و درونی دارد که یکی از عوامل بیرونی آن به مسایل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بازمی گردد.

این پژوهشگر اجتماعی گفت: یکسری دلایل فرهنگی نیز در پدیده طلاق تاثیرگذار است که روند افزایش طلاق را افزایش داده که از این عوامل می توان به بالارفتن سن ازدواج به عنوان یک آسیب اجتماعی اشاره کرد که در سال های اخیر در جامعه همچنان رو به رشد است.

وی ادامه داد: اکنون متوسط سن ازدواج در جامعه ایرانی در میان دختران و پسران مجرد افزایش یافته و افراد در سنی به هم می رسند که شاکله ذهنی و شخصیت آنها تشکیل شده و در این مقطع زمانی انسان ها ثبات شخصیتی دارند و ایجاد تغییرات در آنها سخت تر است و این موضوع می تواند یکی از دلایل طلاق باشد.

** فرهنگ طلاق عادی شده است

نوروزی به شکستن قبح طلاق در جامعه ایرانی اشاره کرد و گفت: فرهنگ طلاق در جامعه و میان رسانه ها عادی شده است.

نوروزی ادامه داد: زندگی یک زن پس از پدیده طلاق بخاطر شرایط اقتصادی و اجتماعی و حتی فرهنگی بسیار سخت تر از زندگی یک مرد است اما با این همه مشکلات قبح طلاق بین دختران جوان و زنان ما شکسته شده این و به یک فرایند عادی تبدیل شده است.

وی افزود: به دلیل تبلیغات نادرست در رسانه ها بویژه تلویزیون جامعه ما به سمت مصرف گرایی رفته است، تبلیغ گرایی مصرف گرایی را افزایش می دهد و جامعه مصرف گرا نیز ظاهر محور می شود و این موضوع باعث می شود که انسان ها با حداقل سازش نکنند، مشکلات اجتماعی جدی را در زندگی خواهند داشت.

** پشتوانه اقتصادی زنان در طلاق تاثیرگذار است

این پژوهشگر مسایل اجتماعی تصریح کرد: بخشی از زنان که دادخواست طلاق دادند زنان شاغل هستند و می توان گفت که پشتوانه اقتصادی در روند تسهیل طلاق تاثیرگذار است.

** تحکیم خانواده در کلانشهرها سخت تر است

این پژوهشگر گفت: آمار طلاق در کلانشهرها بسیار بالا است چون فرهنگ های گوناگون دارند و تحکیم خانواده در کلان شهرها نیز سخت تر است.

** منیت گرایی یکی دیگر از عوامل طلاق

نوروزی فرهنگ فردمحوری را به عنوان یک آسیب اجتماعی دیگر در جامعه عنوان کرد و افزود: خیلی از خانواده ها در حال رسیدن به منیت کامل هستند بطوریکه این منیت محوری و فردگرایی بزرگترین آسیب را به خانواده های ایرانی وارد می کند و این موضوع می تواند یکی از دلایل طلاق باشد.

** در انتخاب همسر مشکل داریم

این پژوهشگر و نویسنده مباحث اجتماعی گفت: در انتخاب همسر دچار مشکل جدی هستیم و بسیاری از جوانان بدون شناخت قبلی و با ملاک هایی نادرست همسر آینده خود را انتخاب می کنند.

نوروزی ادامه داد: سه ملاک در ازدواج جوانان ما شامل ثروت، علم و وجاهت ظاهر شده اما سه ملاک در دین و فرهنگ شامل عفت، عقل و ایمان مدنظر جوانان ما نیست، پس زمانی که ملاک انتخاب ما غلط است به بن بست می خوریم.

وی گفت: در گذشته نگاه سنتی در تشکیل خانواده داشتیم اما باید یک راه حل میانه در بحث تشکیل خانواده داشته باشیم تا با مشکل جدی نظیر طلاق نیز مواجه نشویم.

نوروزی ادامه داد: وقتی به موضوع طلاق می نگریم مشاهده می شود استحکام خانواده ها دچار تزلزل شده و خانواده ها از سنتی به مدرن گذر کرده اند و این موضوعات گسترش طلاق در جامعه را نیز بدنبال دارد زیرا در این توسعه یافتگی وضعیت خانواده بین سنت و مدرنیته مانده است.

** کمرنگ شدن نقش مادر و کمبود اقتدار پدر

وی با بیان اینکه خانواده محوری در زندگی های امروزی در حال کمرنگ شدن است، گفت: امروز خانواده های ما کمبود اقتدار پدر دارند و نقش مادران نیز در حال کمرنگ شدن است.

این پژوهشگر اجتماعی تصریح کرد: نگاه سنتی و مدرن در خانواده ها وجود دارد و زنان بدنبال حقوق برابر و مردان نگاه سنتی به زندگی دارند و این نگاه های متفاوت، تکانه و آسیب طلاق در جامعه را زیاد می کند.

** تاثیر سیاست های غیرمستقیم در طلاق

نوروزی گفت: یکسری سیاست های غیرمستقیم در روند خانواده ها تاثیر دارد که در سال های اخیر افزایش مهاجرت دختران و زنان می تواند ناشی از این موضوع باشد.

وی بالارفتن سن ازدواج، مهاجرت، نگاه های فرهنگی متفاوت و هزاران دیدگاه به جامعه را از عوامل افزایش طلاق عنوان کرد و افزود: خانواده جدای از این نگاه های جزئی باید نگاه کلان داشته باشد و باید سیاست های غیرمستقیمی که به خانواده ها ضربه می زند را رصد کنیم.

وی عوامل درونی متاثر در طلاق را سوء معاشرت، بحث های اخلاقی، مباحث جنسی، بی بند و باری و روابط آزاد و باز عنوان کرد و گفت: موضوع روابط جنسی به عنوان یکی از عوامل طلاق در میان زوجین به شمار می رود.

نوروزی در مورد راهکارهای موثر در کاهش طلاق افزود: عقل گرایی در انتخاب همسر و تلاش برای تحکیم خانواده ها در این زمینه بسیار تاثیرگذار است.

وی ادامه داد: اکنون بسیاری از خانواده ها در حال ویرانی هستند و باید نقش کانونی و حیاتی خانواده ها دوباره به زندگی ایرانی ها بازگردد.

این پژوهشگر مسایل اجتماعی گفت: باید سیاست های حمایتی از خانواده ها افراطی نباشد چون زمانی که سیاست افراط گونه باشد آسیب جدی به کیان خانواده وارد می شود.

منبع:ایرنا