توزیع روزی هزار و 300 متر معکب آب شرب با تانکر سیار

پایگاه خبری ارک خبر-اصفهان:

در استان اصفهان صورت می گیرد

توزیع روزی هزار و 300 متر معکب آب شرب با تانکر سیار

در میانه فصل تابستان، بحران آب در استان اصفهان به اوج می رسد. از یک سو ادامه خشکسالی و افت شدید منابع آبی در استان اصفهان باعث شده آب کمتری در دسترس شهرنشینان و روستاییان باشد و از سوی دیگر روند رو به رشد جمعیت و مصارف آب همچنان ادامه دارد.

خشک شدن روزدخانه زاینده رود در اواخر فصل بهار، زنگ خطری برای اعلام بحران در منابع آبی حوضه آبریز زاینده رود است. این هشدارها تا از راه رسیدن فصل پاییز ادامه دارد و بارها از زبان مسوولان یا کارشناسان می شنویم که چالش کمبود آب در فلات مرکزی ایران جدی است. در این میان گرچه آب شرب جمعیت 4 میلیون نفری در قالب 56 شهر و 300 روستای استان از طریق طرح آبرسانی اصفهان بزرگ تامین می شود، اما گرما که به اوج می رسد  بسیاری از روستاها بخصوص در شرق استان اصفهان از نظر کمیت یا کیفیت منابع آبی دچار مشکل می شوند و باید آب خوردن روزانه شان را از تانکرهای سیار که در گوشه و کنار روستا جانمایی شده برداشت کنند.

از کمبود آب در شهر، تا بحران در روستا

واقعیت نگران کننده این است که افق طرح سامانه اول آبرسانی اصفهان بزرگ در سال 87 به پایان رسیده، چرا که به دلیل ظرفیت محدود تونل اشترجان، نهایت ظرفیت آبرسانی از تصفیه خانه باباشیخعلی 12.5 مترمکعب در ثانیه است، درحالی که هرساله بر جمعیت اصفهان که در واقع متقاضیان آب شرب هستند افزوده می شود و این افزایش روزافزون جمعیت نیاز آبی جهت تأمین آب شرب را به14.5 مترمکعب در ثانیه افزایش داده است.

هاشم امینی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با اعلام این مطلب می گوید: کمبود 3 مترمکعب آب درثانیه، یکی ازچالش های اساسی تأمین آب شرب مردم استان اصفهان است چرا که باتوجه به ظرفیت محدود انتقال آب از تصفیه خانه آب بابا شیخعلی و نیز کاهش چشم گیر آبدهی چاه های فلمن و متفرقه، آبرسانی به مشترکان در حال افزایش اصفهان بسیار دشوار شده است.

آمارها نشان می دهند بیش از ۹۳ شهر استان اصفهان زیر پوشش شرکت آب و فاضلاب استان هستند و آب آشامیدنی ۸۵ درصد این شهرها از زاینده رود و در قالب سامانه آبرسانی اصفهان بزرگ و ۵ر۱ درصد دیگر نیز از طریق چاه‌ها، چشمه‌ها و قنوات تامین می‌شود‎ اما حکایت روستاهای کوچک و کویری استان اصفهان این روزها، کمی متفاوت از شهرهاست.

افزایش 40 درصدی مصرف در ماههای گرم

کاظم جعفری، عضوهیأت مدیره و معاون بهره برداري شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار هشت بهشت، چهار ماه گرم سال از خرداد تا شهریورماه را دوران اوج مصرف آب می نامد و اعلام می کند: مصرف آب در این مدت بین 30 تا 40 درصد افزایش پیدا می کند که دلیلش هم افزایش مصرف مردم است چه به دلیل اضافه شدن کولرها و وسایل سرمایشی و چه مصارف فضای سبز و ….

او با اشاره به محدودیت هایی که در بخش عرضه آب شرب وجود دارد، گفت: به دلیل مشکلاتی مانند تداوم خشکسالی و این که امکان تامین آب بسیار کاهش یافته، میزان ظرفیت آبی که می توان تحویل مشترکان و مصرف کنندگان داد نیز محدود است، در نتیجه ممکن است در فصل گرم سال به جایی برسیم که دچار افت فشار یا حتی در بعضی از نقاط دچار قطی موقت آب شویم که همین قصه در خصوص شهرها هم در حال اتفاق افتادن است.

جعفری که سرنوشت شهرها و روستاها را مشابه یکدیگر دانست، ادامه داد:  بخشی از روستاهای استان اصفهان نیز از شهر تامین آب می شوند و به همین دلیل اگر شهر دچار تنش آب شود، روستاهایی که به سامانه آبرسانی اصفهان بزرگ وابسته هستند هم گرفتار می شوند.

کاهش کمیت و کیفیت آب قابل دسترسی

معاون بهره برداري شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان از کاهش دایمی سطح آب خبر داد و گفت:  آب یکسری روستاها، از منابع محلی مثل چاه و چشمه و قنات تامین می شود که مشکلات ما در این روستاها بیشتر است چون به طور دائمی سطح آب در حال پایین آمدن است و این موضوع روی کمیت و کیفیت آب در دسترس تاثیر، می گذارد.

همچنین او معتقد است تنها راهکاری که برای تامین آب روستاهایی که به شبکه آبرسانی اصفهان بزرگ متصلند نیز فقط و فقط کنترل مصرف و صرفه جویی است و تاکید کرد: در کوتاه مدت هیچ راهکاری برای کنترل بحران آب در این مناطق وجود ندارد ، ممکن است برخی جاها را از طریق آبرسانی سیار هم کمک کنیم یا در روستاهایی که منابع محلی چاه، چشمه و قنات داریم، گاهی به کمک اجاره چاه، مشکلاتمان را کاهش داده ایم.

عضو هیات مدیره شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان از فعالیت ناوگان آبرسانی سیار این شرکت با 33 دستگاه تانکر خبر داد و افزود: می توانم بگویم تعدادی از این ناوگان، شبانه روزی فعالیت و آبرسانی می کنند. بر اساس آخرین آماری که از تیرماه در اختیار دارم، روزانه چیزی نزدیک به هزار و 300 متر مکعب آب به کمک تانکرهای آبرسانی آب شرب برای خوردن مردم توزیع می کنیم.

آبرسانی سیار به 52 هزار نفر

جعفری تعداد روستاهایی که با تانکر آبرسانی می شوند را 361 مورد اعلام کرد و گفت: جمعیتی نزدیک به 52 هزار نفر از این تانکرهای آبرسانی، نیاز مصرفی شان را برداشت می کنند.

به گفته او، آبرسانی سیار برای دو گروه اصلی انجام می شود، نخست، روستاهایی هستند که از نظر کیفیت آب در دسترس دچار مشکل هستند که آب خوردن آنها با گذاشتن تعدادی تانکرهای ثابت آب در نقاط مختلف روستا بسته به جمعیت آن تامین می شود تا  مردم دسترسی داشته باشند و بتوانند آب خوردن شان را از آنها بردارند و دوم روستاهایی هستند که مشکل کیفی در تامین آب ندارند اما مشکل کمی در آن منطقه وجود دارد که از طریق آبرسانی سیار این کمبود را جبران می کنیم.

معاون بهره برداری شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان در پاسخ به این پرسش که “آیا مشکل روستاهایی که از نظر کمیت مشکل دارند در استان اصفهان بیشتر است یا گروه دوم که مشکل کیفیت دارند؟ “نیز گفت: آمار تفکیکی دقیق نداریم اما مجموع روستاهایی که برای مباحث کیفی یا کمی به آنها آبرسانی کرده ایم بر اساس آخرین آماری که تیرماه جمع آوری شده به تعداد 361 روستا می رسد و می توان گفت بیشترین آبرسانی سیارمان در دو شهرستان نایین و اردستان انجام می شود چرا که در شرق استان مشکلات کم آبی حادتر است و آبرسانی سیار هم بیشتر است.

کاهش 15 درصدی آمار آبرسانی سیار

از سوی دیگر، جعفری عضو هیات مدیره شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان درباره کاهش یا افزایش تعداد روستاهایی که با روش های سیار آبرسانی می شوند در سالهای گذشته نیز یادآور شد: در حال اجرای پروژه هایی هستیم که هدف اصلی آنها حذف  آبرسانی سیار و یا همان ایجاد منابع آب پایدار برای روستاهاست در نتیجه این فعالیت ها، وقتی آمار امسال را که با پارسال مقایسه کنیم، می توان گفت 10 تا 15 درصد آمار آبرسانی سیار به روستاها کاهش داده ایم البته اگر پروژه ای اجرا نمی شد، قطعا تعداد روستاها در حال افزایش بود، چون هم میزان سطح آب چاهها در حال افت است و هم میزان آب در دسترس.

او یکی از سیاست های اصلی وزارت نیرو را طراحی و اجرای مجتمع های آبرسانی و ایجاد منابع آب پایدار برای این مجتمع ها بیان کرد و افزود: آبهای پایدار هم معمولا آبهای سطحی هستند که از رودخانه گرفته می شوند و بستر رودخانه و مانند آن. در راستای اجرای همین سیاست بود که سال گذشته اعتبار خوبی از محل صندوق توسعه ملی به ادارات آب و فاضلاب روستایی اختصاص پیدا کرد و این قصه امسال هم ادامه دارد.

جعفری که معتقد است مشکلات کمی یا کیفی آب روستاهای مشکل دار با ایجاد مجتمع های آبرسانی حل می شود، گفت:  وقتی این اتفاق بیفتد از آبرسانی سیار هم کم می شود.

آمار آبرسانی سیار به 400 روستا می رسد

معاون بهره برداری شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان پیش بینی کرد تا پایان مردادماه تعداد روستاهایی که به صورت سیار و با تانکر آبرسانی می شوند به بالای 400 روستا برسد و یادآور شد: سال گذشته بالای 400 روستا را هم داشتیم البته امسال امیدواریم به 400 نرسیم اما چون آمار در مردادماه به اوج می رسد این احتمال وجود دارد که  تعداد روستاها کمی افزایش یابد.

وی درپاسخ به این پرسش که آیا مشترکان می توانند با مصرف کمتر کمکی به مناطق خشک استان کنند؟  گفت: صد در صد، هم روستاهایی که از آب شهری استفاده می کنند، محدود هستند و هم در آبرسانی سیار هم محدودیت های خودمان را داریم، یعنی نمی توانیم هرچقدر مردم مصرف کنند بازهم آب مورد نیاز را تامین کنیم، بنابراین اگر مردم رعایت کنند حداقلی بین همه توزیع می شود اما اگر مصرف بی رویه اتفاق افتد مثلا در زمینه آبیاری فضای سبز یا اینکه در خانه های روستایی ممکن است دام هم نگهداری شود و…  قطعا تنش آب به همه مردم بر می گردد.

رعایت الگوی مصرف از سوی 20 درصد مشترکان

جعفری نقش مصرف کنندگان را در مدیریت بحران آب کلیدی و راهگشا دانست و توضیح داد: اگر الگوی مصرف رعایت و کنترل شود می توان قطعی آب را تا اندازه زیادی کاهش داد، پس می توان گفت که در شرایط کنونی، نقش اصلی را مصرف کنندگان می توانند ایفا کنند.

عضو هیات مدیره شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان درباره وضعیت رعایت الگوی مصرف در میان مشترکان نیز اعلام کرد: تقریبا می توانیم بگوییم که حدود 20 درصد مشترکان الگو را رعایت می کنند 20 درصد هم نزدیک به الگوی مصرف هستند، یعنی خیلی بالاتر نیستند اما 20 درصد داریم که پرمصرف هستند و از بین آنها قرار است به کسانی که مصرف بی رویه دارند اخطار بدهیم مواردی بوده و حتی مواردی منجر به قطع موقت و گرفتن تعهد هم رسیده است.

او در پایان تاکید کرد: کمبود آب یک موضوع جدی است که بعضی مواقع از اختیار ما هم خارج است یعنی یک پدیده طبیعی است که اتفاق افتاده و اکنون باید تغییری در رفتار ما اتفاق بیفتد تا بتوانیم به شرایط پایداری برسیم و این مدیریت بدون تغییر الگوی مصرف از سوی مشترکان امکان پذیر نخواهد بود.

در استان اصفهان 950 روستای بالای 20 خانوار وجود دارد که از این تعداد، هزار و 339 روستا دارای شبکه آبرسانی هستند همچنین 400 روستا تحت پوشش شرکت آب و فاضلاب روستایی قرار ندارند اما با این وجود خدمات آبرسانی سیار را دریافت می کنند. در مجموع با استناد به آماری که مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان اعلام کرده است 225 هزار مشترک آب روستایی از خدمات این شرکت استفاده می کنند که 73 درصد آنها خانگی و 27 درصد غیر خانگی هستند.

واقعیت تلخ این این است که خشکسالی‌ در ایران، به بحران آب تبدیل شده است، مشکلی که هر سال با شروع فصل تابستان به اوج می رسد و لازم است تا مشترکان در نحوه مصرف خود مدیریت بیشتری داشته باشند.