مناره‌های جدید تهدید جدی مسجد تاریخی کریمخان تبریز
ساخت دو مناره جدید در جوار مسجد کریمخان تبریز که از چند روز قبل آغاز شده است، به لحاظ معماری و نوع سازه تهدید بصری جدی برای این بنای تاریخی به شمار می‌رود.
به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، مسجد تاریخی کریمخان متعلق به دوره قاجاریه در سال ۱۳۸۳ به شماره ۱۱۱۵۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و به دلیل موقعیت خاصی که در مرکز شهر تبریز دارد، با معماری منحصر به فرد و زیبایش همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی و البته مردم این کهن شهر بوده است.
با توجه به فعالیت های عمرانی شهرداری مربوط به قطار شهری در جوار این مسجد تاریخی و احداث بزرگترین میدان سنگ فرش ایران در داخل محوطه جنوبی این بنا، اقدام به ساخت دو مناره همسان و هم ارتفاع در نزدیکترین نقطه متصل به مسجد و بیرون از عیانی آن جای بسی تامل و تعجب دارد.
اینکه ارتفاع بلند مناره ها کل معماری زیبا و اصیل ایرانی – اسلامی مسجد کریمخان را تحت الشعاع قرار می دهد و مانع جدی در دیده شدن بنای کلی مسجد می شود، ذهن و فکر هر شهروند تبریزی را آزرده می کند.
آیا ساخت این مناره ها با مجوز و نظارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی صورت می گیرد؟ و اگر چنین مجو زی صادر شده است، علت آن چیست که در کنار این مسجد تاریخی به اندازه حداقل دو برابر ارتفاع کنونی مسجد مجوز ساخت مناره داده شده است.
اخبار غیر موثق حاکی است اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی مخالف هر گونه ساخت و ساز در جوار مسجد کریمخان است و هیات امنای مسجد راسا” اقدام به این کار کرده است.
گفته می شود هیات امنای مسجد کریمخان حتی ارتفاع بسیار زیادی برای ساخت مناره ها در نظر گرفته بودند که با دخالت های نهادهای مسئول ۸ متر از ارتفاع آن کاسته شده است.
کارشناس ارشد باستان شناسی و میراث فرهنگی کشور و مشاور حوزه فرهنگی، میراث و ساخت و ساز شهری استاندار آذربایجان شرقی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، با انتقاد شدید از اقدام به ساخت مناره در جوار مسجد تاریخی کریمخان، اظهارداشت: این اقدام از سوی هر نهاد و ارگانی صورت بگیرد به هیچ عنوان مناسب نبوده و مسئولانی که مجوز چنین سازه ای در کنار اثر ثبت شده ملی داده اند، باید پاسخگو باشند.
اکبر تقی زاده با تاکید بر اینکه هر گونه کاستن و افزودن به بناهای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی جرم محسوب می شود، اظهار داشت: این گونه اقدامات بدون اخذ مجوزهای لازم از سوی میراث فرهنگی غیرممکن است و اگر اقدامی بدون اخذ مجوز انجام شود تخلف آشکار از قوانین جمهوری اسلامی است.
وی اثر تاریخی را نشانه ای از هویت و تاریخ هر منطقه دانست و افزود: مسجد کریمخان نیز در همین ردیف بوده و برای خود دارای هویت، شکل و فرم بخصوصی است و بنابراین هر اثر تاریخی با توجه به چنین شرایطی دارای وزن و قد مخصوص به خود است که اگر به این اثر چیزی اضافه شود در حقیقت هویت و فرم خود را از دست داده است.
تقی زاده با ابراز تعجب از ساخت مناره در کنار مسجد تاریخی کریمخان، یادآوری کرد: این اثر حتی در زمان ساخت که بیش از ۲۰۰ سال از آن زمان سپری می شود، مناره ای نداشته است و این ربطی به نوع معماری اسلامی ندارد، چون در بسیاری از ممالک اسلامی مساجدی با ۱ و ۲ مناره و بدون مناره وجود دارد.
وی به شرایط جغرافیایی شهر تبریز اشاره و اضافه کرد: این شهر در طول تاریخ همواره زلزله های مهیبی را تجربه کرده است که به همین دلیل مردم این دیار در ساخت مساجد این موضوع را مورد توجه قرار داده اند و امروز شاهدیم که اغلب مساجد قدیمی تبریز بدون مناره هستند.
تقی زاده دلیل این امر را کاستن از تلفات احتمالی زلزله بیان کرد و ادامه داد: چون مناره ها دارای سازه ها جداگانه از مسجد بوده و بلند و ظریف کار می شدند در زمان وقوع زلزله ها ریزش کرده و تلفات زیادی را به مردم تحمیل می کردند که به همین دلیل مساجد این شهر اغلب بدون مناره هستند.
