آیا کودکان می‌توانند مدل شوند؟
زرق و برق دنیای مدلینگ، کودکان را نیز وارد این صنعت کرده است و صنعت مد کودکان در ایران نیز به تبلیغات از طریق کودکان، اقبال نشان داده است؛ اقبالی که گاه با حرف و حدیث های فراوان همراه می شوند تا آنجا که اخیرا سازمان بهزیستی کشور، معرفی کودکان برای فعالیت در صنعت مد را از طریق مهدهای کودک ممنوع اعلام کرد.
اینکه مهدهای کودک تا پیش از این تا چه حد کودکان را به آژانس های مدلینگ معرفی می کرد، به طور واضح مشخص نیست اما چندی پیش اخباری منتشر شد مبنی براینکه یکی از مهدهای کودک در تماسی تلفنی نسبت به ورود به این امر اظهار تمایل کرده بود و مدیر آن مهدکودک گفته بود برای معرفی هر کودک ۶۰۰ هزار تا یک میلیون تومان می گیرد. ساعت کاری برای کودکان نیز ۹ صبح تا ۲ بعدازظهر تعریف شده بود.
حبیب الله مسعودی فرید معاون اجتماعی بهزیستی نیز بلافاصله بعد از انتشار این خبر واکنش نشان داد و گفت: تاکنون گزارشی درباره معرفی کودکان به دفاتر مدلینگ از طریق مهدهای کودک دریافت نکرده ایم اما بخشنامه ای مبنی بر غیر قانونی بودن این کار تدوین و به تمام مهدهای کودک استان تهران ابلاغ شد.
با این وجود باز هم اگر والدین با مواردی از این دست در مهدهای کودک مواجه شدند می توانند مراتب را به صورت پیامک به شماره ۳۰۰۰۰۱۲۳۳۳ اطلاع دهند.
البته این به آن معنا نیست که دیگر کودکی به صنعت مدلینگ معرفی نخواهد شد، بلکه به آن معناست که این کار از طریق مهدهای کودک غیرقانونی است با این وجود والدین بسیاری هستند که به طور مستقیم یا از راه های گوناگون همواره به دنبال معرفی کودک خود به دنیای مد هستند؛ اغلب این والدین، کودک خود را زیباترین کودک پنداشته و می خواهند زیبایی او را به رخ همه بکشند و عده کمی از والدین هم البته به فکر پول و سودی هستند که از این طریق به دست می آورند اما در ایران اغلب مردم به واسطه به دست آوردن محبوبیت وارد عرصه مدلینگ می شوند.
مدلینگ یا کودک آزاری
صنعت مد کودکان در بسیاری از کشورها قانونی است و در ایران نیز به عنوان عرف پذیرفته شده است و کودکان ۲ تا ۱۲ سال را وارد این عرصه می کنند. اما نظرات مختلفی درباره بکارگیری کودکان در صنعت مد لباس وجود دارد؛ بسیاری از حامیان حقوق کودکان آن را مصداق «کار کودک» و «کودک آزاری» می دانند.
رئیس هیات مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: استفاده کودکان در مدلینگ نقض حقوق کودک است. در بحث مدلینگ گاهی کودکان برای عکس برداری و تصاویری که از کودکان تهیه می شود، ساعت ها باید جلوی دوربین قرار بگیرند، گاهی گریم های سنگینی روی کودکان انجام می شود و همه اینها باعث آزار و آسیب به کودک می شود.
مطهره ناظری می افزاید: علاوه براین هنگامی که تصاویر کودکان منتشر می شود و در معرض دید عموم قرار می گیرد، بسیار مخاطره آمیز است. علاوه بر این مورد توجه قرار گرفتن کودک باعث می شود به شخصیت او آسیب جدی وارد شود و به طور ناخواسته مسیر زندگی کودک و آینده شغلی او تحت الشعاع قرار می گیرد.
مدلینگ کودک از جنبه روانشناسی
کارشناسان روانشناسی براین باورند آن چه از نقطه نظر روانشناختی برای کودک اتفاق می افتد این است که کودکان از این طریق تصدیق و تائید بی قید و شرط خود را از سوی والدین به دست می آورند. کودکان همواره آرزوی تائید و تمجید والدین خود را دارند و حرفه مدلینگ این فرصت را به خوبی برای آنان فراهم می سازد تا دائما در کانون توجه و تائید همگان باشند.
کودکانی که وارد عرصه مدلینگ می شوند باید وقت و انرژی زیادی برای این کار بکنند و فردیت خود را تنها در ظاهر و لباس ها می جویند. این کودکان در دنیای پر زرق و برق مدلینگ، همیشه خود را زیباتر از آنچه که هستند می پندارند، موهای درخشان و لباس های خوش دوخت و رنگارنگ و در مجموع ظاهر بی نقص آنها برایشان «خودشیفتگی» به ارمغان می آورد و صنعت مدلینگ دائما این خودشیفتگی را تقویت می کند. این کودکان درکی کاذب و غیرواقعی از خود داشته و عزت نفس پایینی دارند و با کوچکترین مساله، آزرده خاطر می شوند.
کودکانی که وارد عرصه مدلینگ می شوند برای تائید به دنیای بیرون وابسته هستند و به مرور این احساس نیاز مستمر در آنان بیدار می شود تا خود را به عنوان یک فرد فوق العاده و بی نظیر و خاص به دنیای بیرون معرفی کنند. مدل بودن یک تلاش ناخودآگاه برای گرفتن آن احساس عالی و خاص بودن به شمار می رود. آنان به تدریج دچار حس خودبرتر بینی و اعتماد به نفس کاذب می شوند.
آرایش و گریم های سنگین بلندمدت می تواند بر سلامت پوست آنها تاثیرگذار باشد و اختصاص وقت زیاد به مدلینگ می تواند در تحصیل آنها نیز تاثیر منفی داشته باشد. کودکانی که به طور حرفه ای وارد عرصه مدلینگ می شوند، «بچگی» نمی کنند و دوران طلایی یادگیری آنان صرف نمایش چهره و لباس می شود.
توصیه هایی برای والدین
با تمام این اوصاف والدینی هستند که نمی توانند از دنیای پرزرق و برق مدلینگ دل بکنند و از سوی دیگر کودکی زیبا و مستعد همواره این قابلیت را دارد که بتواند وارد عرصه مد شود و حتی آینده مالی کودک از این طریق تامین شود. در اینگونه مواقع والدین بهتر است دست کم اصولی را رعایت کنند تا کودک کمترین آسیب را صنعت مدلینگ ببیند به طورمثال به طورجدی از پوشاندن لباس های نیمه برهنه به کودکان خود اجتناب کنند چراکه اینگونه کودکان طعمه های مناسبی برای اشخاص پدوفیل (کودک آزار) می شوند. از سوی دیگر زمان کودک را به گونه ای تنظیم کنند که کودک بتواند به بازی های خلاقانه دوران کودکی و تحصیل خود نیز برسد. همچنین مراقبت کنند گریم ها و آرایش برای کودک سنگین نباشد. و البته مهم ترین مساله در این میان تامین امنیت کودک است چراکه کودکانی که وارد عرصه مدلینگ می شوند ساعات زیادی را در دفاتر مدلینگ می گذرانند. بنابراین تامین امنیت آنان حرف اول را می زند.
