واکسیناسیون، تنها راه بازگشت زندگی به چرخه عادی
این روزها شایعات مربوط به تاثیرات و عوارض منفی واکسنهای ضد کرونا به بروز پدیدهای موسوم به «واکسن هراسی» دامن زده، اما کارشناسان می گویند که واکسیناسیون تنها راه بازگشت زندگی به چرخه عادی است.
به گزارش ارک خبر،«واکسن هراسی» به عنوان نتیجه سونامی انتشار اخبار منفی و جعلی (فیک) درباره تبعات تزریق واکسن کرونا در آذربایجان شرقی نیز مانند دیگر مناطق کشورمان این روزها بازار داغی دارد؛ در شرایطی که تا همین یک ماه قبل، مردم از نبود واکسن کرونا انتقاد می کردند و مراکز تزریق واکسن در تبریز، شاهد صف های طولانی متقاضیان واکسن بود، اکنون مقام های نظام سلامت استان از شهروندان برای واکسیناسیون خواهش می کنند.
بروز این وضعیت سبب شده، این سوال پیش آید که چه چیزی سبب این رفتارهای متفاوت و متضاد می باشد؛ واقعیت این است که انتشار خبرهای «شبه علمی» درباره نتایج زیانبار کرونا از زبان منابع خبری ناشناس در رسانه های نامعتبر، دست به دست شدن گسترده آن در میان کاربران فضای مجازی و در نهایت انتقال آن به جامعه و درون خانواده ها، عامل بروز چنین وضعیتی است؛ وضعیتی که اگر با یک عزم همگانی مدیریت و مهار نشود، می تواند تلاش حدود دو ساله کادر بهداشت و درمان برای کاستن از آمار مبتلایان و فوتی های ناشی از کرونا را در صفر ضرب کند.
این در حالی است که سازمان بهداشت جهانی به عنوان نهاد بین المللی مورد پذیرش همه کشورها در حوزه سلامت و بهداشت و نیز نظام های سلامت ملی در همه ممالک بر لزوم تسریع در واکسیناسیون برای مهار ویروس کرونا تاکید دارند؛ کارشناسان می گویند که تزریق ۲ دُز واکسن کرونا می تواند احتمالی مرگ ناشی از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ را به زیر یک درصد کاهش دهد.
از سوی دیگر رواج «واکسن هراسی» و گریز شهروندان از آن سبب شده که نرخ پذیرفته شده ۷۰ درصد واکسیناسیون جامعه هدف به عنوان راهکار برون رفت از مشکلات کرونایی و مهار این بیمار برای جلوگیری از بروز موج های جدید، اکنون به ۸۰ درصد افزایش یابد.
هر چند اکنون مردم به وفور واکسن در مراکز تزریق آن در تبریز و دیگر شهرهای آذربایجان شرقی اذعان می کنند، اما واکسن گریزی به دغدغه اصلی مسوولان نظام سلامت آذربایجان شرقی تبدیل شده و آنان نگرانند که در صورت ادامه این وضعیت، تلاش شان برای واکسیناسیون بیش از ۶۷ درصدی مردم تا این لحظه ابتر بماند.
واکسن، بهترین راه ایمنی در برابر کرونا است
استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه واکسیناسیون، بهترین راه مواجهه و ایمنی در برابر کرونا است، گفت: پیام مهم ستاد مقابله با کرونا این است که باید همه دست به دست هم دهیم تا میزان واکسیناسیون به ۸۰ درصد برسد.
محمدرضا پورمحمدی با اشاره به پوشش ۷۱ درصدی واکسیناسیون در استان گفت: مردم باید از هر واکسنی که موجود است استقبال کرده و به حاشیهها و شایعات توجه نکنند.
وی افزود: بنا بر اعلام کارشناسن امر، میزان فوت در میان افرادی که واکسن تزریق کردهاند، کمتر از یک درصد و در میان سایر مبتلایان کرونا، ۳۷ درصد است و باید این موضوع را با صراحت اعلام کنیم که واکسیناسیون بهترین راه ایجاد ایمنی در جامعه است.
پورمحمدی با بیان اینکه در بحث مدیریت کرونا شرایط نسبتاً قابل قبولی داریم، افزود: با وجود اینکه در ماههای گذشته از نظر تأمین واکسن نگرانی داشتیم، اما امروز خوشبختانه هیچ مشکلی در این خصوص نداریم.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر دسترسی به واکسن برای همه مردم امکانپذیر است و روند رو به بهبود مدیریت کرونا نیز حاصل همت همگانی برای تسریع در روند واکسیناسیون بوده است.
استاندار آذربایجان شرقی با قدردانی از همه دستاندرکاران مقابله با کرونا بویژه بخش بهداشت و درمان استان گفت: موج پنجم بیماری را پشت سر گذاشتهایم و امیدواریم با همکاری همه بخشها، روند نزولی بیماری کرونا تداوم داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه سیاست وزارت بهداشت، قرنطینه هوشمند است، افزود: محدودیتهای اجتماعی برای افرادی که واکسینه شدهاند، به تدریج کاهش خواهد یافت و دریافت خدمات منوط به تزریق واکسن خواهد بود.
پورمحمدی همچنین یاد و خاطره مرحوم علیار راستگو، معاون فقید سیاسی و امنیتی استانداری و جانشین رئیس ستاد مقابله با کرونا را گرامی داشت.
بازگشت زندگی به روال عادی با واکسیناسیون ۸۰ درصدی جمعیت ممکن است
رییس دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز با اشاره به اینکه آمار ابتلا به کرونا در استان سیر نزولی گرفته است، گفت: روز گذشته یک هزار و ۶۱۵ نفر کرونایی در بیمارستان های استان بستری بودند. ، ۲۰ نفر فوتی و ۱۳۰ نفر نیز زیر دستگاه وینتیلاتور قرار دارند.
دکتر محمد حسین صومی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه وضعیت بیماری کرونا در استان از نظر بروز بیماری، تعداد بستری ها و فوتی ها، متناسب با هم به کندی در حال کاهش است، افزود: آمار فوتی های روزانه کرونا در آذربایجان شرقی به ۲۰ نفر کاهش یافته و ۱۳۰ نفر نیز از دستگاه تنفس مصنوعی استفاده می کنند.
وی با اشاره به اینکه آماری که در خصوص واکسیناسیون ارایه می شود، براساس جمعیت هدف متفاوت است، ادامه داد: اکنون به دلیل اینکه ویروس توانمندتر شده، این فرضیه نیز که اگر ۷۰ درصد جمعیت واکسینه شوند به ایمنی جمعی می رسیم ،زیر سوال رفته و حداقل باید ۸۰ درصد جمعیت واکسینه شوند.
صومی با بیان اینکه سن واکسیناسیون در آذربایجان شرقی به بالای ۱۲ سال رسیده است، اضافه کرد: آذربایجان شرقی از نظر میزان واکسیناسیون در کشور در صدر قرار دارد بطوری که ۸۶ درصد افراد بالای ۶۰ سال، ۸۰ درصد ۵۰ تا ۶۰ سال، ۷۲ درصد ۴۰ تا ۵۰ سال و ۴۰ درصد ۱۵ تا ۱۸ ساله ها در استان واکسینه شده اند.
وی ادامه داد: در شهرستان های بستان آباد با ۸۹ درصد ، هوراند با ۸۷ درصد و ورزقان با ۸۶ درصد جمعیت بالای ۱۵ سال بیشترین میزان واکسناسیون و مراغه با ۶۲ درصد، مرند با ۶۴ درصد و بناب با ۶۰ درصد کمترین میزان واکسیناسیون انجام شده است.
تزریق واکسن کرونا احتمال مرگ و میر را به کمتر از یک درصد کاهش می دهد
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز با بیان اینکه واکسیناسیون برای جلوگیری از مرگ و میر فوق العاده مهم است، گفت: بر اساس تحقیقات جهانی ۳۷.۵ درصد کسانی که واکسینه نشده اند و به بیماری کرونا مبتلا می شوند، فوت می کنند.
دکتر عباسعلی درستی در گفت و گو با ایرنا افزود: افرادی که یک دز واکسن زده اند، ولی به فاصله زمانی کمتر از سه هفته از تزریق به بیماری مبتلا شوند ۲۳.۵ درصد امکان مرگ شان وجود دارد و اگر بیش از سه هفته از تزریق دز اول واکسن بگذرد و فرد مبتلا شود، این رقم به حدود ۱۰ درصد کاهش می یابد.
وی ادامه داد: ولی اگر هر ۲ دز واکسن به کسی تزریق شود و فرد در کمتر از سه هفته مبتلا شود، احتمال مرگ و میر ۱.۶ درصد درصد و با گذشت بیش از سه هفته به حدود هشت دهم درصد کاهش پیدا می کند.
درستی اظهار کرد: در دنیا تنها راه کنترل بیماری کووید ۱۹، تزریق واکسن است و باید درصد کافی از جمعیت واکسینه شود تا ایمنی به وجود آید که این درصد اکنون با توجه به جهش ویروس ۸۰ درصد جمعیت را شامل می شود.
وی گفت: برای پیشگیری از مرگ و میر و برگشت به زندگی عادی ضروری است بیش از ۸۰ درصد جمعیت واکسینه شوند.
مردم به شایعات درباره واکسیناسیون توجه نکنند
مدیر گروه پیشگیری از بیماریهای واگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز با اشاره به موضوع اعتماد مردم به وزارت بهداشت کشور،گفت: در ابتدا مردم باید به نتایج علمی و اصلی واکسنهای تزریق شده در کشور نگاه کنند و ببینند که چند درصد از واکسنهای تزریق شده عوارض خاصی را ایجاد کرده و یا چند درصد بدون مشکل بوده است؛ تمامی نتایج حاصله به صورت شفاف به مردم ابلاغ شده و خود مردم میتوانند با نگاه به اطرافیانشان به وضوح نتایج واکسیناسیون را مشاهده کنند.
سیمین خیاط زاده افزود: افراد زیادی هستند که میگویند یکی از اعضای خانواده آنها به خاطر تزریق واکسن کرونا، فوت و یا در بیمارستان بستری شده است؛ از مردم خواهشمندیم تا بدون تحقیق و روشن شدن موضوع، دلیل فوت عضو خانواده خود را به تزریق واکسن ربط ندهند، زیرا افرادی هستند که در حدفاصل تزریق دز اول و دز دوم به یک دز واکسن، اعتماد و از رعایت پروتکلهای بهداشتی اجتناب کرده و در مواجهه با یک فرد بیمار کرونایی مبتلا به این ویروس شدهاند.
وی با اشاره به افزایش موارد بروز بیماری کرونا در موج پنجم این بیماری، بیان کرد: کسانی که دز اول واکسن کرونا را دریافت کردهاند، بدانند که با یک دز واکسن، بدن ایمن نمیشود و اگر مردم سهل انگاری کرده و ماسک خود را دربیاورند، احتمال علامت دار شدن و سپس ابتلا و بدحالی بعد از آن بالا است. چه بسا افرادی هستند که بعد از تزریق دز دوم در بیمارستان بستری شدهاند و تست PCR آنها مثبت بوده است.
خیاط زاده با تاکید بر اینکه بدحال شدن افراد بلافاصله پس از تزریق دز دوم واکسن و سپس بستری شدن آنها ربطی به واکسن ندارد، تاکید کرد: اگر مردم به مسائل علمی اعتماد دارند، میتوانند در اینترنت از طریق مراجع رسمی، وضعیت کرونایی کل دنیا را بررسی کرده و ببینند درصد بالایی از افراد در حدفاصل بین تزریق دز اول و دوم واکسن، به دلیل عدم رعایت دستورالعملهای بهداشتی و عدم استفاده از ماسک و حضور در جمعها، مبتلا به کرونا شدهاند.
وی درباره موضوع اعتماد مردم به مسئولان و دولتها نیز اظهار کرد: با تلاش همین دولتهای جمهوری اسلامی بوده که سالهای سال است انواع واکسنهای فلج اطفال، سرخک و … برای کودکان زیر دو سال در کشور تزریق میشود؛ سالهای زیادی است که به برکت تزریق این واکسنها، دیگر هیچ کودک فلج و یا کودکی را که از سرخک فوت کند، نمیبینیم؛ خوشبختانه تاکنون هیچ یک از این واکسنها نه تنها مشکلی برای کودکان ایجاد نکرده، بلکه باعث تضمین سلامت فرزندان مان شده است.
وی با بیان اینکه کمبود امکانات و نبود واکسن برای کودکان در دهههای گذشته باعث مرگ نوزادان مبتلا به برخی بیماریها میشد، اضافه کرد: با پرس و جو از پدربزرگان و مادربزرگان خانوادهها میتوان فهمید که در اکثر خانوادههای آن زمان، شاید تا ۹ فرزند به دنیا میآمد، اما در نهایت تعداد اندکی از آنها زنده میماندند، در حالی که خانوادههای امروزی تنها یک فرزند به دنیا میآورند و آن هم بدون ابتلا به بیماریهایی که در گذشته کودکان در اثر آنها فوت میکردند، به صورت سالم زندگی میکنند.
مدیر گروه پیشگیری از بیماریهای واگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز با اشاره به بیماری هاری، بیان میکند: هاری، بیماری است که اگر کسی به آن مبتلا شود، لاجرم میمیرد اما اکنون با تزریق واکسن مخصوص آن که توسط مسئولان بهداشت کشور تهیه شده، میتوان جلوی این اتفاق را گرفت.
وی ادامه داد: واکسن کرونا هم دقیقا همین کار را انجام میدهد و از مرگ مبتلایان کرونایی جلوگیری میکند؛ از سال ۲۰۰۸ تا دو سال پیش که بیماری کرونا شیوع پیدا کرد، ما با ویروس آنفلوانزا مواجه بودیم و تاکنون نیز هر ساله دزهایی از آن توسط دولت خریداری و وارد کشور میشود و مادران باردار، کادر بهداشت و درمان و … میتوانند آن را دریافت کنند.
هیج دولتی، واکسن مرگ مردمش را تهیه نمیکند
خیاط زاده با بیان اینکه در طول سالها تزریق واکسن آنفلوانزا نه تنها با مشکلی مواجه نشدیم، بلکه افراد زیادی از ابتلا و مرگ ناشی از آن نجات یافتند، گفت: هیچ دولتی، واکسنی را برای مرگ مردم خود تهیه نمیکند؛ اکنون در ایران چندین نوع واکسن کرونا تولید شده ولی هنوز همه آنها وارد بازار نشدهاند و از میان واکسنهای داخلی تنها «برکت» به مرحله تزریق عمومی رسیده است، زیرا هر واکسنی که تولید میشود باید ابتدا مراحل لازم را طی و نتایج کارآزمایی آن مشخص شود و پس از بررسی و تایید گروهی از متخصصان علمی و پزشکی کشور، در نهایت مجوز استفاده عمومی برای آن صادر شود، در حالی که اگر قرار بر بی اعتمادی بود باید از خیلی وقت پیش این واکسنها نیز به بازار عرضه میشدند.
وی با اشاره به واردات داروهای بیماران دیابتی، سرطانی و قلبی به کشور، خاطرنشان کرد: کشور چین با جمعیت ۱.۳ میلیارد نفری، خود منشا بیماری کرونا است اما الان در سایه واکسنی که تولید و به مردم خود تزریق کرده و از طرفی حتی با کسب درآمدی بالا و هنگفت آن را به سایر کشورها فروخته، به زندگی عادی ادامه میدهد.
وی تاکید میکند: در موج پنجم کرونا، بیمار بدحال و بستری نداشتیم که دو دز واکسن دریافت کرده و دو هفته نیز از زمان آن گذشته باشد مثل من، همسرم و حتی پدرم که ۸۵ ساله است و تمامی پزشکانی که با ما در بخش کرونا کار میکردند.
وی با تاکید بر اینکه اگر نتایج علمی نمیتواند مردم را قانع کند، اسم آن را به جای بی اعتمادی باید عنادورزی دانست، در خصوص کسانی که بعد از دریافت دز دوم فوت میکنند، گفت: برای تشریح این وضعیت مثالی می زنم؛ آیا وقتی شخصی، میهمان یک خانهای میشود و پس از خروج از خانه در خیابان تصادف کرده و میمیرد، می توان گفت مرگ این شخص به خاطر غذایی بوده که خورده است؟ بیشک که خیر. پس نمیتوان گفت مثلا فرد سن بالایی که بعد از تزریق واکسن فوت کرده، حتما به خاطر واکسن بوده است.
مدیر گروه پیشگیری از بیماریهای واگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز افزود: همان طور که افراد کهنسال در زمان پیش از شیوع کرونا با دلایلی چون سکته مغزی و قلبی، سرطان، عفونت ادراری و … فوت میکردند، اکنون هم همین شرایط صادق است.
کاهش بیماران سکتهای در دوران کرونا
خیاط زاده گفت: افراد متخصص و عالم به این موضوع که حتی در بیمارستانها هم کار میکنند، در این خصوص بررسی کردند تا ببینید آیا از زمان آغاز واکسیناسیون کرونایی، تعداد افرادی که در نتیجه سکتههای مغزی و قلبی فوت میکنند زیاد شده یا نه، چرا که بر اساس استدلال برخی، عوارض واکسن بایستی باعث افزایش این موارد شود، در حالی که بر اساس نتایج به دست آمده این گونه نیست و حتی بسیاری از بیمارستانها، خالی از این نوع بیماران هستند.
وی افزود: در تابستان امسال، تعداد موارد گزارش شده اسهال و استفراغ در استان نیز کاهش یافته بود چرا که افراد زیادی از مسافرتها و حضور در میهمانیها خودداری کردند.
مدیر گروه پیشگیری از بیماریهای واگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز با بیان اینکه ما نمیگوییم واکسن کرونا اصلاً عارضه ندارد بلکه میگوییم عارضه آن بسیار کمتر از عارضه ابتلا به کرونا است، ادامه داد: درصد بالایی از بیماران خاص سرطانی، ام اس و نقص سیستم ایمنی تاکنون واکسن دریافت کردهاند. اگر بنا بود که افرادی دارای بیماری زمینهای بعد از تزریق واکسن، جانشان به خطر بیفتد باید خیلی وقت پیش این افراد فوت میکردند اما نه تنها فوت نکردند، بلکه از ابتلا به کرونا هم نجات یافتند.
عوارض واکسن کرونا کدامند؟
وی با بیان اینکه واکسنها دو نوع عارضه خفیف و شدید دارند، گفت: عوارض خفیف شامل تب و لرز و بدن درد میشود که تنها تا ۲۴ الی ۴۸ ساعت بعد از دریافت واکسن مشاهده شده و با مسکن و نهایت سرم بهبود می یابد؛ بروز این نوع عوارض کاملا طبیعی بوده و نوعی واکنش سیستم ایمنی بدن به تمامی واکسنها است که در صورت دریافت تمامی واکسنها احتمال بروز آنها وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه بروز این عوارض هیچ مشکلی را ایجاد نمیکنند، ادامه میدهد: عوارض متوسط تا شدیدی مثل لخته سازی هم وجود دارند که به صورت نادر اتفاق افتاده و در روزهای اول دریافت واکسن دیده نمیشوند، بلکه ۵ تا ۱۰ روز بعدی بروز میکنند زیرا ماده موجود در واکسن باید ابتدا وارد بدن شود و پس از فعل و انفعالات، عارضه بروز کند که به آن عارضه جدی هم گفته میشود. این عوارض طی سه ماه رفع شده و بروز آنها پس از یک ماه، ربطی به واکسن ندارد.
خیاط زاده با تاکید بر اینکه بروز برخی علائم و عوارض را تنها در صورت بررسی و تایید متخصصان میتوان به واکسن نسبت داد، بیان کرد: فردی که مشکل قلبی داشته و داروی ضد لخته مصرف میکند، اگر بعد از دریافت واکسن، لخته در بدنش ایجاد شود، این مشکل بلافاصله به واکسن کرونا ربط داده میشود، در حالی که کمیته علمی متشکل از اساتید به نام دانشگاه علوم پزشکی تبریز شامل متخصصان قلب و عروق، ارتوپد، مغز و اعضاب، پزشکی اجتماعی، نظام پزشکی، هر گونه مورد مشکوک در این خصوص را بررسی کرده و به کمیته علمی کشوری در تهران ارجاع میدهند و سپس حقایق و مدارک مشخص نیز توسط ارگان وزارت بهداشت اعلام میشود.
کسانی که چند بار کرونا گرفتند هم باید واکسن بزنند
وی در پاسخ به این سوال که آیا افرادی که حداقل دو بار مبتلا به کرونا شدهاند هم حتما باید واکسن بزنند، گفت: واکسنهای دیگری که برای کودکان زیر دو سال تزریق میشود هم بعد از مدتی با تزریق دز دیگر یادآور میشود، چون سابقه ایمنی در بدن در طول زمان از یاد رفته و دزهای بعدی، واکسنها را یادآوری میکنند؛ اگر قرار بود که با یکبار تزریق واکسن، بدن برای همیشه ایمن شود باید احتمال ابتلای دومین بار به کرونا وجود نداشته باشد زیرا آن موقع بار اول در بدن ایمنی ایجاد شده است. فردی که دو بار کرونا گرفته، سه بار و یا حتی چهار بار دیگر هم میتواند بگیرد.
وی افزود: احتمال ابتلا به کرونا با تزریق واکسن کرونا بسیار کم میشود اما به صفر نمیرسد و نباید به سابقهی ایمنی بدن در این خصوص اعتماد کرد.
مدیر گروه پیشگیری از بیماریهای واگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز با اشاره به شایعه رایج کرونایی مبنی بر اینکه «عوارض دریافت واکسن بعد از چند سال در مردم دیده میشود»، خاطرنشان کرد: واکسیناسیون کرونایی از ۲۱ بهمن ماه ۹۹ یعنی بیش از هفت ماه قبل آغاز شده و حتی هنوز به یک سال هم نرسیده است. کسانی که این شایعه را ایجاد کردند، چگونه میتوانند چند سال بعد را پیش بینی کنند. نمیتوان هم گفت که بر اساس تحقیقات و نظرهای علمی این حرف بیان شده، زیرا برای بیان آن بایستی حداقل ۲ سال بگذرد.
تزریق واکسن خاصی را پیشنهاد نمیکنیم
وی با اشاره به اینکه هیچ نوع تفاوتی در ساختار واکسن های برکت و سینوفارم وجود ندارد، گفت: پلتفرم هر دوی این واکسنها، ویروس غیرفعال شده است، ما تزریق واکسن خاصی را تبلیغ نمیکنیم زیرا واکسن از ابتلای شدید به بیماری و مرگ جلوگیری میکند و تمامی واکسنهایی که در کشور تزریق میشود، نیز این امر را انجام میدهند. پیشنهاد میشود هر کس هر زمان که نوبت واکسنش رسید، هر نوع واکسن موجود را دریافت کند مگر اینکه از گروه خاصی چون مادران باردار باشد و نوع واکسن تزریقی مشخص شود.
وی تاکید کرد: از تمامی مردم به خصوص افرادی که دز اول واکسن خود را دریافت کردند، خواهشمندیم تا در اسرع وقت به مراکز واکسیناسیون مراجعه کنند و زمان را از دست ندهند چرا که حساسیت موضوع بسیار بیشتر از انتخاب سلیقهای واکسن است.