ایرانی ها سه برابر کشورهای دیگر آنتی بیوتیک مصرف می‌ کنند

به گزارش ارک خبر،سیدحیدر محمدی، در پیامی به مناسبت هفته آگاه سازی آنتی بیوتیک‎‌ها در پیامی آورده است: امروزه مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها به حدی رسیده که به یک تهدید برای سلامت انسان‌ها تبدیل شده است. تجویز غیر منطقی و مصرف بی رویه داروهای ضد میکروبی در جمعیت انسانی و مزارع پرورش دام و طیور، رفته رفته بسیاری از میکروب‌ها را در برابر این داروها مقاوم کرده است و گسترش بیش از حد این پدیده، نتیجه‌ای جز بروز فاجعه در پی نخواهد داشت.

همچنین طی سالیان اخیر مقاومت در برابر داروهای ضدمیکروبی به یک معضل جهانی مبدل شده و همین امر کارشناسان سازمان جهانی بهداشت را بسیار نگران کرده است. تا جایی که سازمان جهانی بهداشت از تاریخ ۱۸ تا ۲۴ نوامبر را هفته جهانی آگاه سازی داروهای ضد میکروبی و پیشگیری از مقاومت میکروبی نامگذاری کرده است.

شعار این هفته در سال ۲۰۲۳، “همه با هم برای پیشگیری از مقاومت به داروهای ضد میکروبی” با هدف افزایش حساسیت سیاست‌گذاران، شاغلین حرف پزشکی و عموم مردم، به این مهم، نامگذاری شده است.

سازمان بهداشت جهانی چهار دلیل برای کاهش اثر بخشی داروهای ضد میکروبی شامل؛ مصرف خودسرانه، تجویز غیر منطقی توسط درمانگران، عدم اتمام دوره درمان توسط بیماران و مصرف باقیمانده داروهای ضدمیکروبی در گوشت دام و طیور عنوان کرده است.

آمار مصرف آنتی بیوتیک ها در ایران، نسبت به برخی کشورهای دنیا بالاتر است. به طوری که میزان مصرف سالیانه آنتی بیوتیک‌های سیستمیک، که عمده ترین آنتی بیوتیک های مصرفی در این گروه قرار دارد، در کشور ما ۳ برابر بیشتر از میانگین مصرف سالیانه آن در کشورهای عضو OECD (سازمان همکاری و توسعه اقتصادی) است.

افزایش مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها، می‌تواند باعث افزایش عوارض ناخواسته جدی، حتی تهدید کننده حیات نیز شود. از طرفی این مسئله، تأثیرات بسیار بزرگی بر سلامتی جامعه دارد، چرا که برخی بیماری‌های قابل درمان، حالا چالشی بزرگ برای پزشکان، داروسازان و سیاست‌گذاران به شمار می‌روند. بنابراین، آگاه‌سازی جامعه به منظور کنترل مقاومت میکروبی بسیار حیاتی است. به همین دلیل، هفته آگاه سازی آنتی بیوتیک در ترویج فرهنگ استفاده صحیح و مناسب آنتی بیوتیک و کاهش مصرف کنترل نشده آنتی بیوتیک‌ها، و در نهایت کنترل مقاومت میکروبی تأکید دارد.

بر اساس شاخص اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت، میانگین نسخ حاوی آنتی بیوتیک در ایران از ۵۵ درصد در سال ۱۳۷۵ به ۳۶ درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است. این کاهش نشان دهنده ثمر بخش بودن آموزش‌ها و نظارت‌های به عمل آمده توسط وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور است.

در حال حاضر کاهش شاخص نسخ حاوی آنتی بیوتیک کافی نیست و توجه به نوع آنتی بیوتیک تجویزی بر اساس توصیه سازمان جهانی بهداشت، ضروری است. گروه درمانگر نسبت به گروه آنتی بیوتیکی که پتانسیل مقاومت بالاتری دارند و در معرض خطر نسبتاً بالای مقاومت باکتریایی هستند، توجه ویژه ای داشته باشند. چرا که عدم مصرف مسئولانه از این گروه، تهدید جدی به شمار می‌آید و با ادامه این روند کم کم به طور کامل در مقابل میکروب ها خلع سلاح می‌شویم.

بنابراین توجه جدی به رعایت پروتکل‌های بهداشتی، رعایت اصول تجویز و مصرف منطقی داروهای ضدمیکروبی، عدم مصرف خودسرانه داروهای ضدمیکروبی و کنترل عفونت‌های بیمارستانی، راه حل جدی و مهم، برای پیشگیری از بروز مقاومت میکروبی و کاهش مصرف داروهای ضد میکروبی است. رسالت سازمان غذا و دارو در این خصوص، آموزش و آگاه سازی عمومی، نظارت و پایش مصرف داروهای آنتی میکروبیال و تدوین پروتکل‌های استفاده صحیح و بهینه از ضدعفونی کننده ها در مراکز درمانی است.

بنابر این برای تحقق پیشگیری از مقاومت به داروهای ضد میکروبی، باید همه باهم، با مشارکت مسئولانه جامعه پزشکی و عموم مردم در این راه گام‌های مؤثری برداریم.